ေရးသားသူ – Academy
ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံသည္ ဥေရာပ ေၿမာက္ဖက္တြင္ တည္ရွိၿပီး ဤေဒသကို Scandinavia ေဒသ ဟုေခၚသည္ ။ ရွည္လွ်ားၿပီး အနံ က်ဥ္းသည့္ႏုိင္ငံၿဖစ္ကာ ဆြီဒင္ ၊ ဖင္လန္ ၊ ရုရွားႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ နယ္နမိတ္ခ်င္း ဆက္စပ္ေနသည္ ။ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံ၏ေၿမာက္ဖက္တြင္ အာတိတ္သမုဒၵရာ၏ လက္တက္ၿဖစ္ေသာ ဘာရိမ္း ပင္လယ္ ၊ အေနာက္ဖက္တြင္ ေနာ္ေ၀ပင္လယ္ ၊ ေတာင္ဖက္တြင္ ေၿမာက္ပင္လယ္တို ့တည္ရွိသည္ ။
ႏုိင္ငံ ဧရိယာစတုရန္းမိုင္ ၁၄၈၈၉၆ ရွိၿပီး ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံ၏ ၃ ပံု ၁ ပံု သည္ အာတိတ္စက္၀ိုင္း အတြင္းတည္ရွိသည္ ။ ေၿမၿပင္ညီညာမႈ မရွိပဲ ေတာင္စြယ္မ်ား ၊ ေတာင္ၾကားမ်ား ၊ေတာင္တန္းမ်ား ၊ေရကန္မ်ား ၊ ေရခဲၿပင္မ်ားဖံုးလႊမ္းရာ နိဳငံၿဖစ္သည္ ။ ေနာ္ေ၀ ႏုိင္ငံအေနာက္ဖက္ကမ္းေၿခတေလွ်ာက္တြင္ ကၽြန္းေပါင္း ၁ သိန္းခြဲ ေက်ာ္တည္ရွိသည္ ။
ဤေဒသတြင္ ေရွးအခ်ိန္က မီးေတာင္မ်ားစြာရွိခဲ့ၿပီး ေရခဲၿမစ္မ်ားအရည္ေပ်ာ္ရာမွ ကၽြန္းမ်ားေပါ ္ထြန္း လာခဲ့သည္ဟု ဘူမိေဗဒ ပညာရွင္မ်ားမွ ဆိုသည္ ။ ထူးၿခားသည့္ ဘူမိပံုရိပ္တခုၿဖစ္သည့္ Fjord မ်ားကို အမ်ားဆံုးေတြ ့ႏုိင္သည့္ေဒသမွာ ေနာ္ေ၀ေဒသ ၿဖစ္သည္ ။ Fjord ဆိုသည္မွာ ပင္လယ္ကမ္းေၿခအနီး ေတာင္တန္းမ်ားၾကားတြင္ မတ္ေစာက္သည့္ ေၿခာက္ကမ္းပါး ႏွင့္အတူ ေရလမ္းေၾကာင္းၿဖစ္ေပၚ ေနသည့္ေနရာၿဖစ္သည္ ။
ကမာၻၾကီး ပူေႏြးလာမႈေၾကာင့္ ပင္လယ္ကမ္းေၿခအနီး ေတာင္ေစာင္းမ်ားရွိ Glaciers ေခၚ ေရခဲခ်ပ္မ်ား အရည္ေပ်ာ္ရာမွ Fjord မ်ားၿဖစ္ေပၚလာၿခင္း ဟုဆိုသည္ ။ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံေၿမာက္ဖက္ေဒသသည္ေႏြရာသီေအးၿပီး ေဆာင္းရာသီတြင္တႏွစ္ပါတ္လံုးဆီးႏွင့္မ်ားထူထပ္စြာ က်ေရာက္တတ္သည့္ေဒသၿဖစ္သည္ ။ ကမာၻ႔ေၿမာက္ဖက္အစြန္ဆံုးတိုင္းၿပည္မ်ားတြင္ပါ၀င္ၿပီး ေႏြရာသီတြင္ညသန္းေခါင္ေက်ာ္မွ ေန၀င္ေလ့ ရွိသၿဖင့္ Land of the Midnight Sun (သန္းေခါင္ယံေန) ဟုတင္စား ေခၚေ၀ၚၾကသည္ ။
လူဦးေရ ၅.၃ သန္း သာ ရွိၿပီး ၉၄ % ခန္ ့မွာ ပရိုတက္စတစ္ ခရစ္ယာန္ ဘာသာ၀င္မ်ားၿဖစ္ၾကကာ ေနာ္ေ၀ ဘာသာမွာ ရံုးသံုး ဘာသာစကားၿဖစ္သည္ ။ ေနာ္ေ၀လူမ်ိဳးအမ်ားစုသည္ေတာင္ဖက္ေဒသတြင္ ေနထိုင္ၾကသည္ ။ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံသည္လူဦးေရနဲပါးၿပီးသယံဇာတ ေပါၾကြယ္၀သၿဖင့္ ခ်မ္းသာသည့္ ႏုိင္ငံၿဖစ္ကာ ပညာေရး ၊ က်န္းမာေရး နယ္ပယ္မ်ားတြင္ ကမာၻ႔ထိပ္တန္းႏုိင္ငံတႏုိင္ငံၿဖစ္သည္ ။
ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းမွာ အဓိက စီးပြားေရးၿဖစ္ၿပီး အျခားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွာ ေရနံ ၊ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ ့ ႏွင့္ သံသတၱဳရိုင္းတူးေဖာ္ေရး ၊ အစားအစာထုတ္လုပ္ျခင္း ၊ သေဘၤာတည္ေဆာက္ျခင္း ၊ စကၠဴႏွင့္ ေပ်ာ့ဖတ္ ၊ ဓာတုပစၥည္းမ်ား ၊ ခ်ည္မွ်င္ ႏွင့္ အ၀တ္အထည္ ႏွင့္ သစ္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းတုိ႔ျဖစ္သည္။ ၿမစ္ ၊ ေခ်ာင္း ၊ အင္းအိုင္ မ်ားစြာတည္ရွိသၿဖင့္ ကမာၻေပၚတြင္ ေရအားလွ်ပ္စစ္အမ်ားဆံုး ထုတ္ယူရာ ႏုိင္ငံ တႏုိင္ငံလည္းျဖစ္ သည္ ။
ၿမိဳ ့ေတာ္ ႏွင့္ အၾကီးဆံုးၿမိဳ ့မွာ ေအာ္စလိုၿဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံ၏ Official name မွာ Kingdom of Norway ၿဖစ္သည္ ။ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ကမာၻ႔ဘဏ္စာရင္းအရ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံသားတစ္ဦးခ်င္း၏ ပ်မ္းမွ်၀င္ေငြမွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ 60,978 ျဖစ္ၿပီး ကမာၻ႔အဆင့္ ၁၀ ျဖစ္သည္။
သမိုင္း
လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ ၁၀၀၀၀ – ေရခဲေခတ္ အခ်ိန္က ေနာ္ေ၀ေဒသ တြင္ ေရခဲမ်ားစြာဖံုးလႊမ္းေနခဲ့ၿပီး ေရွးေခတ္အမဲလိုက္ မုတ္ဆိုးမ်ား ရွိေနခဲ့ၿပီဟု သမိုင္းသုေတသီမ်ားမွယံုၾကည္ၾကသည္ ။ ဘီစီ ၄၀၀၀ ခန္ ့တြင္ စိုက္ပ်ိဳးေရး ၊ ေမြးၿမဴေရး မ်ား ထြန္းကားလာၿပီး ဘီစီ ၁၅၀၀ ခန္ ့တြင္ ေက်ာက္ေခတ္ ၊ ဘီစီ ၅၀၀ အခ်ိန္တြင္ သံေခတ္ မ်ားကို လဲ ထိုေဒသမွ လူမ်ားၿဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ၾကသည္ ။
ဥေရာပ ေဒသ တြင္ေရာမေခတ္ထြန္းကားလာခ်ိန္၌ ဤေဒသ မွလူမ်ားေရာမန္မ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ရာေဒသမ်ား ႏွင့္ ကူးလူးဆက္ဆံခဲ့ၾကသည္ဟုဆိုသည္ ။ ေအဒီ ၂ – ၃ ရာစု အခ်ိန္တြင္ Germanic လူမ်ိဳးမ်ား အေၿခခ်လာၿပီးေနာက္ ဂ်ာမန္ယဥ္ေက်းမွဳမ်ားၿပန္ ့ႏွံ ့ လာခဲ့သည္ ။ မွတ္တမ္းမ်ားအရ ေနာ္ေ၀ ေဒသ တြင္ ၈ -ရာစု အခ်ိန္ခန္ ့က ဘုရင့္ ႏုိင္ငံငယ္ ၂၉ ၿပည္နယ္ခန္ ့ ရွိခဲ့သည္ဟုဆိုသည္ ။
ေအဒီ ၈၀၀ – ေနာက္ပိုင္းမွစ၍ ဤေဒသမွ လူမ်ားသည္ၿပင္ပ ကမ ၻာ ႏွင့္ဆက္သြယ္ရန္ ေလွ ၊ သေဘၤာမ်ားတည္ေဆာက္လာႏုိင္မွဳ ႏွင့္အတူ အင္အားၾကီးထြားလာခဲ့သည္ ။ ထိုေဒသမွ လူမ်ားသည္လဲ Vikings ဟု အမည္ေက်ာ္လာခဲ့သည္ ။ ေအဒီ ၈၀၀ အခ်ိန္ ခန္ ့တြင္ ေနာ္ေ၀ ေတာင္ပိုင္း ေဒသမွ ဘုရင္ King Harald I သည္အၿခားေဒသမွ ဘုရင္မ်ားကိုစစ္ေအာင္ႏုိင္ၿပီး တေပါင္းတစည္းတည္း ေနာ္ေ၀ ကိုစတင္ထူေထာင္ႏုိင္ခဲ့သည္ ။
Vikings မ်ားသည္ ဥေရာပတခြင္က်ယ္ၿပန္ ့သည့္ နယ္ေၿမမ်ားကိုခ်ဲ ့ထြင္သိမ္းပိုက္ၿပီးေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္ ။ ေနာက္ပိုင္းေနာ္ေ၀ေဒသကို အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ဘုရင္မ်ားသည္ အဂၤလန္ေဒသ တြင္ေနထိုင္ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကသည္ ။ ေနာ္ေ၀ေဒသ တြင္လည္း ခရစ္ယန္ဘာသာ တၿဖည္းၿဖည္း ၿပန္ ့ႏွံ ့လာခဲ့သည္ ။ ေဒသခံဘုရင္မ်ား အင္အားၾကီးထြားလာၿပီးေနာက္ စစ္ပြဲဆက္မ်ားၿဖစ္ပြားကာ ေအဒီ ၁၁၀၆ – ခုႏွစ္တြင္ ေနာက္ဆံုး Vikings ဘုရင္ အား Norman လူမ်ိဳးမ်ားမွစစ္ေအာင္ႏုိင္ၿပီး Vikings ေခတ္ ေပ်ာက္ကြယ္ ခဲ့ရသည္ ။
ေအဒီ ၁၃၉၇ အခ်ိန္တြင္ ဒိန္းမတ္ ၊ ဆြီဒင္ ႏွင့္ ေနာ္ေ၀ ေဒသမ်ား ပူးေပါင္းၿပီး ဒိန္းမတ္ ဘုရင္ Kalmar မွ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္ ။ ၁၄ -ရာစု အခ်ိန္တြင္ ဥေရာပေဒသ၌ ပလိပ္ေရာဂါ အၾကီးအက်ယ္ၿဖစ္ပြားၿပီး လူ အမ်ားအၿပား ေသဆံုးခဲ့ရာ ဤေဒသ တြင္ လူဦးေရ အလြန္အမင္းက်ဆင္းခဲ့သည္ဟုဆိုသည္ ။ ေအဒီ ၁၅၃၆ အခ်ိန္တြင္ ထိုပူးေပါင္းထားသည့္ ၃-ႏုိင္ငံ မွ ဆြီဒင္ ခြဲထြက္သြားသၿဖင့္ေနာ္ေ၀ ေဒသအား ဒိန္းမတ္ ဘုရင္မွ ဆက္လက္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္ ။
ၿဗိတိန္ ႏွင့္ ၿပင္သစ္ ၿဖစ္ပြားသည့္ Napoleonic Wars ( ၁၇၉၉ – ၁၈၁၅ ) အခ်ိန္တြင္ ဒိန္းမတ္ တို ့သည္ၿပင္သစ္ ႏွင့္ ပူးေပါင္းခဲ့သၿဖင့္ ၿဗိတိသွ်တို ့သည္ ေနာ္ေ၀ အား ကုန္သြယ္မွဳၿဖတ္ေတာက္ကာ ဆိပ္ကမ္းမ်ားကို ပိတ္ဆို ့ထားခဲ့သည္ ။ နပိုလီယံစစ္ရံုုးၿပီးေနာက္ ေအဒီ ၁၈၁၄ ခုႏွစ္မွစ၍ ေနာ္ေ၀ ေဒသ အား ဒိန္းမတ္ ဘုရင္မွ ဆီြဒင္ဘုရင္ အုပ္ခ်ဳပ္ရာေဒသအၿဖစ္လႊဲေပးခဲ့ရသည္ ။ ေနာက္ပိုင္းလူမ်ိဳးေရးလွဳပ္ရွားမွဳမ်ား ႏွင့္အတူ ေအဒီ ၁၉၀၅ ခုႏွစ္တြင္ ေနာ္ေ၀ ႏုိင္ငံသည္ လြတ္လပ္တဲ့ တိုင္းၿပည္ၿဖစ္လာခဲ့သည္ ။
ပထမ ကမ ၻာစစ္အခ်ိန္တြင္ ဒိန္းမတ္ ၊ ဆြီဒင္ ၊ ေနာ္ေ၀ ႏုိင္ငံ ၃ – ႏုိင္ငံသည္ Scandinavian ႏုိင္ငံမ်ားအဖြဲ ့ထူေထာင္ကာ ဤေဒသကို ပူးေပါင္းကာကြယ္ခဲ့ၾကသည္ ။ ဒုတိယ ကမာၻစစ္အခ်ိန္တြင္လည္း ေနာ္ေ၀ ႏုိင္ငံသည္ ၾကားေန ႏုိင္ငံအၿဖစ္တည္ရွိခဲ့သည္ ။
ဒုတိယ ကမ ၻာစစ္အစ တြင္ ဂ်ာမန္တပ္မ်ား မွ ေနာ္ေ၀ ဆိပ္ကမ္းအခ်ိဳ ့ကိုသိမ္းပိုက္ထားခဲ့ၾကေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းဂ်ာမန္မ်ားစစ္ရွံဳးမႈ ႏွင့္အတူလြတ္လပ္သည့္ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံၿပန္လည္ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္ ။ ယေန ့အခ်ိန္တြင္ ေနာ္ေ၀ ႏုိင္ငံသည္ ဒီမိုကေရစီစနစ္က်င့္သံုးသည့္ ဘုရင့္ ႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံၿဖစ္သည္ ။
ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံရဲ႕ စိတ္၀င္စားဖြယ္ အခ်က္မ်ား
၁။ ကမာၻ႔အရွည္ဆုံး ဥမင္လုိဏ္ေခါင္းလမ္းျဖစ္သည့္ Lærdal လမ္းသည္ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံတြင္တည္ရွိၿပီး အရွည္ ၁၅.၂မုိင္ ရွိသည္။ အက်ယ္ ေပ ၃၀ ရွိသည့္ ထုိလမ္း၏ ကုန္က်စရိတ္မွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၁၃ သန္းျဖစ္သည္။
၂။ ႏုိဘယ္ဆုမ်ားအနက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏုိဘယ္ဆုကို ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံၿမဳိ႕ေတာ္ ေအာ္စလုိတြင္ ၁၉၀၁ ခုႏွစ္မွ စတင္ကာေပးအပ္ခဲ့သည္။ အျခားႏုိဘယ္ဆုမ်ားျဖစ္သည့္ ဓာတု ၊ ရူပ ၊ စာေပ ႏွင့္ ေဆးပညာဆုိင္ရာ ႏုိဘယ္ဆုမ်ားကုိမူ ဆြီဒင္ႏုိင္ငံ စေတာ့ဟုမ္းၿမဳိ႕တြင္ေပးအပ္သည္။
၃။ ေဆာ္လမြန္ဆူရွီကုိ ေနာ္၀ကေန ဂ်ပန္ကို တင္သြင္းခဲ့ပါတယ္။ ဂ်ပန္ေတြဟာ ဆူရွီကုိ တီထြင္ခဲ့ၾကေပမယ့္ ေဆာ္လမြန္ငါးကုိ အသုံးမျပဳခဲ့ၾကပါဘူး။ ၁၉၈၀ ၀န္းက်င္မွ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံကေန တင္သြင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
၄။ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံသားတစ္ဦးခ်င္းစီဟာ သူတုိ႔ရဲ႕၀င္ေငြ နဲ႔ ပုိင္ဆုိင္မႈကို public တရား၀င္ခ်ျပထားရပါတယ္။ အစုိးရဟာ ႏုိင္ငံသားတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ ၀င္ေငြ ၊ အခြန္နဲ႔ ပုိင္ဆုိင္မႈ ကို မွတ္တမ္းတင္ထားၿပီး အခ်ိန္မေရြးရွာၾကည့္လုိ႔ရပါတယ္။
၅။ ပထမဆုံး ကုလသမဂၢအေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ဟာ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံသားျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၄၅ခုႏွစ္ ကုလသမဂၢကိုတည္ေထာင္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးျဖစ္တဲ့ Trygve Lie ဟာ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္အျဖစ္ ပထမဆုံးေရြးခ်ယ္ျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။
၆။ ယေန႔ ေရခဲျပင္စကိတ္စီးျခင္းဟာ ေနာ္ေ၀က စတင္ခဲ့တာပါ။ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံသား Sondre Norheim ကို ေရခဲျပင္စကိတ္ တီထြင္သူဖခင္ႀကီးလုိ႔ သိၾကပါတယ္။ သူဟာ ၁၉ရာစုေႏွာင္းပိုင္းက တုတ္ေခ်ာင္းေတြကို အသုံးျပဳၿပီး ေခတ္သစ္ေရခဲျပင္ စကိတ္စီးျခင္းကို စတင္ခဲ့ပါတယ္။
၇။ ေဆာင္းရာသီ အုိလံပစ္ၿပဳိင္ပြဲေတြမွာ ေနာ္ေ၀ဟာ အေအာင္ျမင္ဆုံး အသင္းျဖစ္ပါတယ္။ လူဦးေရ ၅သန္းခန္႔သာရွိတဲ့ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံဟာ ၂၀၁၈ခုႏွစ္မတုိင္ခင္အထိ ဒီအားကစားပြဲေတြမွာ ဆုတံဆိပ္ေပါင္း ၃၃၂ ခု ကို ရရွိခဲ့ၿပီးပါၿပီ။
၈။ ဥေရာပရဲ႕ အႀကီးဆုံး ေတာရုိင္းသမင္ေတြကို ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံမွာ ျမင္ေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ ဥေရာပရဲအႀကီးဆုံး ကုန္းျပင္ျမင့္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ Hardangervidda ေပၚမွာက်က္စားေလ့ရွိပါတယ္။ စုစုေပါင္း ေတာရုိင္းသမင္ႀကီး ၂၅၀၀၀ခန္႔ရွိတဲ့အနက္ ဒီကုန္းျပင္ျမင့္တစ္ခုတည္းမွာတင္ အေကာင္ ၇၀၀၀ ခန္႔ ရွိေနပါတယ္။
၉။ ေနာ္ေ၀မွာ မီးေတာင္ဆုိလုိ႔ တစ္ေတာင္ပဲ ရွိပါတယ္။ Beerenberg လုိ႔ေခၚတဲ့ သက္ရွိမီးေတာင္ဟာ အျမင့္ေပ ၇၄၇၀ ရွိၿပီး ေနာ္ေ၀ ၊ ဂရင္းလန္ နဲ႔ အုိက္စလန္ တုိ႔ၾကား ေနာ္ေ၀ပင္လယ္ထဲက Jan Mayen ကြ်န္းမွာ တည္ရွိပါတယ္။
၁၀။ ေနာ္ေ၀ကုိ အဂၤလိပ္ဘာသာစကား နဲ႔ တကမာၻလုံးက ေနာ္ေ၀ လုိ႔ေခၚၾကေပမယ့္ ေနာ္ေ၀လူမ်ဳိးေတြကေတာ့ အဲလုိမေခၚပါဘူး။ ေနာ္ေ၀ဘာသာစကား နဲ႔ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံကုိ ေနာ္ဂ်္႕(Norge) လုိ႔ေခၚပါသတဲ့။
၁၁။ ေနာ္ေ၀ၿမဳိ႕ေတာ္ ေအာ္စလိုၿမဳိ႕ဟာ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံအမ်ားဆုံးေနထုိင္တဲ့ ၿမဳိ႕ျဖစ္ပါတယ္။ လူဦးေရ ၆သိန္းေက်ာ္ရွိတဲ့ ဒီၿမုိ႕မွာ ၂သိန္းနီးပါးဟာ အျခားႏုိင္ငံက လာေရာက္ေနထုိင္တဲ့သူေတြျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားဆုံး ႏုိင္ငံျခားသားေတြကေတာ့ ပါကစၥတန္က ျဖစ္ၿပီး ဆြီဒင္ ၊ ဆုိမာလီ နဲ႔ ပိုလန္ႏုိင္ငံသားေတြက ဒုတိယအမ်ားဆုံးျဖစ္ပါတယ္။
၁၂။ ေနာ္ေ၀ဟာ ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ထြက္ေပမယ့္ ႏုိင္ငံရဲ႕စြမ္းအင္အတြက္ေတာ့ ဒါေတြကို မသုံးပါဘူး။ တစ္ႏုိင္ငံလုံးရဲ႕ လွ်ပ္စစ္သုံးစြဲမႈကို ေရအားလွ်ပ္စစ္ကေန ရရွိထားတာျဖစ္ၿပီး အျခားေလာင္စာေတြသုံးစြဲျခင္းကို တင္းက်ပ္စြာ ကန္႔သတ္ထားပါတယ္။
၁၃။ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တုန္းက ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံဟာ ကမာၻ႔အေရးပါဆုံးသစ္ေတာႀကီးျဖစ္တဲ့ အေမဇုန္မုိးသစ္ေတာ ျပဳန္းတီးမႈ ကာကြယ္ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ ေဒၚလာ ၁သန္း လွဴဒါန္းခဲ့ပါေသးတယ္။
၁၄။ ဥေရာပရဲ႕ အနက္ဆုံးေရအုိင္ဟာ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ Hornindalsvatnet အုိင္ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀ စတုရန္းမုိင္က်ယ္တဲ့ ဒီေရအုိင္ရဲ႕ အနက္ဆုံးေနရာဟာ ၁၆၈၆ေပ ရွိပါတယ္။
၁၅။ ေနာ္ေ၀ရဲ႕ ေထာင္ေတြကို ကမာၻေပၚမွာ အေကာင္းဆုံးေထာင္ေတြလုိ႔ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ေထာင္သားေတြဟာ ေထာင္ထဲမွာေနရတာကလြဲလုိ႔ ပုံမွန္လူတစ္ေယာက္လုိပဲ အခြင့္ေရးအျပည့္အ၀ ရရွိထားပါတယ္။ ေထာင္ဆုိေပမယ့္ လုိအပ္တဲ့ ဇိမ္ခံပစၥည္းေတြကို အျပည့္အ၀ထားရွိၿပီး ေထာင္သားေတြဟာ ဖုန္းေျပာျခင္း ၊ အင္တာနက္သုံးျခင္း ၊ အပန္းေျဖျခင္း ၊ အားကစားလုပ္ျခင္း စတဲ့ မိမိ၀ါသနာပါရာေတြကို လုပ္ခြင့္ရွိပါတယ္။
VIDEO
Academy Page
Amazing facts wiki
——————-
နော်ဝေနိုင်ငံ အကြောင်း သိကောင်းစရာ (unicode)
ရေးသားသူ – Academy
နော်ဝေနိုင်ငံသည် ဥရောပ မြောက်ဖက်တွင် တည်ရှိပြီး ဤဒေသကို Scandinavia ဒေသ ဟုခေါ်သည် ။ ရှည်လျှားပြီး အနံ ကျဉ်းသည့်နိုင်ငံဖြစ်ကာ ဆွီဒင် ၊ ဖင်လန် ၊ ရုရှားနိုင်ငံများနှင့် နယ်နမိတ်ချင်း ဆက်စပ်နေသည် ။ နော်ဝေနိုင်ငံ၏မြောက်ဖက်တွင် အာတိတ်သမုဒ္ဒရာ၏ လက်တက်ဖြစ်သော ဘာရိမ်း ပင်လယ် ၊ အနောက်ဖက်တွင် နော်ဝေပင်လယ် ၊ တောင်ဖက်တွင် မြောက်ပင်လယ်တို့တည်ရှိသည် ။
နိုင်ငံ ဧရိယာစတုရန်းမိုင် ၁၄၈၈၉၆ ရှိပြီး နော်ဝေနိုင်ငံ၏ ၃ ပုံ ၁ ပုံ သည် အာတိတ်စက်ဝိုင်း အတွင်းတည်ရှိသည် ။ မြေပြင်ညီညာမှု မရှိပဲ တောင်စွယ်များ ၊ တောင်ကြားများ ၊တောင်တန်းများ ၊ရေကန်များ ၊ ရေခဲပြင်များဖုံးလွှမ်းရာ နိုငံဖြစ်သည် ။ နော်ဝေ နိုင်ငံအနောက်ဖက်ကမ်းခြေတလျှောက်တွင် ကျွန်းပေါင်း ၁ သိန်းခွဲ ကျော်တည်ရှိသည် ။
ဤဒေသတွင် ရှေးအချိန်က မီးတောင်များစွာရှိခဲ့ပြီး ရေခဲမြစ်များအရည်ပျော်ရာမှ ကျွန်းများပေါ ္ထွန်း လာခဲ့သည်ဟု ဘူမိဗေဒ ပညာရှင်များမှ ဆိုသည် ။ ထူးခြားသည့် ဘူမိပုံရိပ်တခုဖြစ်သည့် Fjord များကို အများဆုံးတွေ့နိုင်သည့်ဒေသမှာ နော်ဝေဒေသ ဖြစ်သည် ။ Fjord ဆိုသည်မှာ ပင်လယ်ကမ်းခြေအနီး တောင်တန်းများကြားတွင် မတ်စောက်သည့် ခြောက်ကမ်းပါး နှင့်အတူ ရေလမ်းကြောင်းဖြစ်ပေါ် နေသည့်နေရာဖြစ်သည် ။
ကမ္ဘာကြီး ပူနွေးလာမှုကြောင့် ပင်လယ်ကမ်းခြေအနီး တောင်စောင်းများရှိ Glaciers ခေါ် ရေခဲချပ်များ အရည်ပျော်ရာမှ Fjord များဖြစ်ပေါ်လာခြင်း ဟုဆိုသည် ။ နော်ဝေနိုင်ငံမြောက်ဖက်ဒေသသည်နွေရာသီအေးပြီး ဆောင်းရာသီတွင်တနှစ်ပါတ်လုံးဆီးနှင့်များထူထပ်စွာ ကျရောက်တတ်သည့်ဒေသဖြစ်သည် ။ ကမ္ဘာ့မြောက်ဖက်အစွန်ဆုံးတိုင်းပြည်များတွင်ပါဝင်ပြီး နွေရာသီတွင်ညသန်းခေါင်ကျော်မှ နေဝင်လေ့ ရှိသဖြင့် Land of the Midnight Sun (သန်းခေါင်ယံနေ) ဟုတင်စား ခေါ်ဝေါ်ကြသည် ။
လူဦးရေ ၅.၃ သန်း သာ ရှိပြီး ၉၄ % ခန့်မှာ ပရိုတက်စတစ် ခရစ်ယာန် ဘာသာဝင်များဖြစ်ကြကာ နော်ဝေ ဘာသာမှာ ရုံးသုံး ဘာသာစကားဖြစ်သည် ။ နော်ဝေလူမျိုးအများစုသည်တောင်ဖက်ဒေသတွင် နေထိုင်ကြသည် ။ နော်ဝေနိုင်ငံသည်လူဦးရေနဲပါးပြီးသယံဇာတ ပေါကြွယ်ဝသဖြင့် ချမ်းသာသည့် နိုင်ငံဖြစ်ကာ ပညာရေး ၊ ကျန်းမာရေး နယ်ပယ်များတွင် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်းနိုင်ငံတနိုင်ငံဖြစ်သည် ။
ငါးဖမ်းလုပ်ငန်းမှာ အဓိက စီးပွားရေးဖြစ်ပြီး အခြားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများမှာ ရေနံ ၊ သဘာဝဓါတ်ငွေ့ နှင့် သံသတ္တုရိုင်းတူးဖော်ရေး ၊ အစားအစာထုတ်လုပ်ခြင်း ၊ သင်္ဘောတည်ဆောက်ခြင်း ၊ စက္ကူနှင့် ပျော့ဖတ် ၊ ဓာတုပစ္စည်းများ ၊ ချည်မျှင် နှင့် အဝတ်အထည် နှင့် သစ်ထုတ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းတို့ဖြစ်သည်။ မြစ် ၊ ချောင်း ၊ အင်းအိုင် များစွာတည်ရှိသဖြင့် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ရေအားလျှပ်စစ်အများဆုံး ထုတ်ယူရာ နိုင်ငံ တနိုင်ငံလည်းဖြစ် သည် ။
မြို့တော် နှင့် အကြီးဆုံးမြို့မှာ အော်စလိုဖြစ်ပြီး နိုင်ငံ၏ Official name မှာ Kingdom of Norway ဖြစ်သည် ။ ၂၀၁၇ ခုနှစ် ကမ္ဘာ့ဘဏ်စာရင်းအရ နော်ဝေနိုင်ငံသားတစ်ဦးချင်း၏ ပျမ်းမျှဝင်ငွေမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ 60,978 ဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာ့အဆင့် ၁၀ ဖြစ်သည်။
သမိုင်း
လွန်ခဲ့သည့် နှစ် ၁၀၀၀၀ – ရေခဲခေတ် အချိန်က နော်ဝေဒေသ တွင် ရေခဲများစွာဖုံးလွှမ်းနေခဲ့ပြီး ရှေးခေတ်အမဲလိုက် မုတ်ဆိုးများ ရှိနေခဲ့ပြီဟု သမိုင်းသုတေသီများမှယုံကြည်ကြသည် ။ ဘီစီ ၄၀၀၀ ခန့်တွင် စိုက်ပျိုးရေး ၊ မွေးမြူရေး များ ထွန်းကားလာပြီး ဘီစီ ၁၅၀၀ ခန့်တွင် ကျောက်ခေတ် ၊ ဘီစီ ၅၀၀ အချိန်တွင် သံခေတ် များကို လဲ ထိုဒေသမှ လူများဖြတ်ကျော်ခဲ့ကြသည် ။
ဥရောပ ဒေသ တွင်ရောမခေတ်ထွန်းကားလာချိန်၌ ဤဒေသ မှလူများရောမန်များ အုပ်ချုပ်ရာဒေသများ နှင့် ကူးလူးဆက်ဆံခဲ့ကြသည်ဟုဆိုသည် ။ အေဒီ ၂ – ၃ ရာစု အချိန်တွင် Germanic လူမျိုးများ အခြေချလာပြီးနောက် ဂျာမန်ယဉ်ကျေးမှုများပြန့်နှံ့ လာခဲ့သည် ။ မှတ်တမ်းများအရ နော်ဝေ ဒေသ တွင် ၈ -ရာစု အချိန်ခန့်က ဘုရင့် နိုင်ငံငယ် ၂၉ ပြည်နယ်ခန့် ရှိခဲ့သည်ဟုဆိုသည် ။
အေဒီ ၈၀၀ – နောက်ပိုင်းမှစ၍ ဤဒေသမှ လူများသည်ပြင်ပ ကမ ၻာ နှင့်ဆက်သွယ်ရန် လှေ ၊ သင်္ဘောများတည်ဆောက်လာနိုင်မှု နှင့်အတူ အင်အားကြီးထွားလာခဲ့သည် ။ ထိုဒေသမှ လူများသည်လဲ Vikings ဟု အမည်ကျော်လာခဲ့သည် ။ အေဒီ ၈၀၀ အချိန် ခန့်တွင် နော်ဝေ တောင်ပိုင်း ဒေသမှ ဘုရင် King Harald I သည်အခြားဒေသမှ ဘုရင်များကိုစစ်အောင်နိုင်ပြီး တပေါင်းတစည်းတည်း နော်ဝေ ကိုစတင်ထူထောင်နိုင်ခဲ့သည် ။
Vikings များသည် ဥရောပတခွင်ကျယ်ပြန့်သည့် နယ်မြေများကိုချဲ့ထွင်သိမ်းပိုက်ပြီးနေထိုင်ခဲ့ကြသည် ။ နောက်ပိုင်းနော်ဝေဒေသကို အုပ်ချုပ်သည့် ဘုရင်များသည် အင်္ဂလန်ဒေသ တွင်နေထိုင်ပြီး အုပ်ချုပ်ခဲ့ကြသည် ။ နော်ဝေဒေသ တွင်လည်း ခရစ်ယန်ဘာသာ တဖြည်းဖြည်း ပြန့်နှံ့လာခဲ့သည် ။ ဒေသခံဘုရင်များ အင်အားကြီးထွားလာပြီးနောက် စစ်ပွဲဆက်များဖြစ်ပွားကာ အေဒီ ၁၁၀၆ – ခုနှစ်တွင် နောက်ဆုံး Vikings ဘုရင် အား Norman လူမျိုးများမှစစ်အောင်နိုင်ပြီး Vikings ခေတ် ပျောက်ကွယ် ခဲ့ရသည် ။
အေဒီ ၁၃၉၇ အချိန်တွင် ဒိန်းမတ် ၊ ဆွီဒင် နှင့် နော်ဝေ ဒေသများ ပူးပေါင်းပြီး ဒိန်းမတ် ဘုရင် Kalmar မှ အုပ်ချုပ်ခဲ့သည် ။ ၁၄ -ရာစု အချိန်တွင် ဥရောပဒေသ၌ ပလိပ်ရောဂါ အကြီးအကျယ်ဖြစ်ပွားပြီး လူ အများအပြား သေဆုံးခဲ့ရာ ဤဒေသ တွင် လူဦးရေ အလွန်အမင်းကျဆင်းခဲ့သည်ဟုဆိုသည် ။ အေဒီ ၁၅၃၆ အချိန်တွင် ထိုပူးပေါင်းထားသည့် ၃-နိုင်ငံ မှ ဆွီဒင် ခွဲထွက်သွားသဖြင့်နော်ဝေ ဒေသအား ဒိန်းမတ် ဘုရင်မှ ဆက်လက် အုပ်ချုပ်ခဲ့သည် ။
ဗြိတိန် နှင့် ပြင်သစ် ဖြစ်ပွားသည့် Napoleonic Wars ( ၁၇၉၉ – ၁၈၁၅ ) အချိန်တွင် ဒိန်းမတ် တို့သည်ပြင်သစ် နှင့် ပူးပေါင်းခဲ့သဖြင့် ဗြိတိသျှတို့သည် နော်ဝေ အား ကုန်သွယ်မှုဖြတ်တောက်ကာ ဆိပ်ကမ်းများကို ပိတ်ဆို့ထားခဲ့သည် ။ နပိုလီယံစစ်ရုံးပြီးနောက် အေဒီ ၁၈၁၄ ခုနှစ်မှစ၍ နော်ဝေ ဒေသ အား ဒိန်းမတ် ဘုရင်မှ ဆွီဒင်ဘုရင် အုပ်ချုပ်ရာဒေသအဖြစ်လွှဲပေးခဲ့ရသည် ။ နောက်ပိုင်းလူမျိုးရေးလှုပ်ရှားမှုများ နှင့်အတူ အေဒီ ၁၉၀၅ ခုနှစ်တွင် နော်ဝေ နိုင်ငံသည် လွတ်လပ်တဲ့ တိုင်းပြည်ဖြစ်လာခဲ့သည် ။
ပထမ ကမ ၻာစစ်အချိန်တွင် ဒိန်းမတ် ၊ ဆွီဒင် ၊ နော်ဝေ နိုင်ငံ ၃ – နိုင်ငံသည် Scandinavian နိုင်ငံများအဖွဲ့ထူထောင်ကာ ဤဒေသကို ပူးပေါင်းကာကွယ်ခဲ့ကြသည် ။ ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်အချိန်တွင်လည်း နော်ဝေ နိုင်ငံသည် ကြားနေ နိုင်ငံအဖြစ်တည်ရှိခဲ့သည် ။ ဒုတိယ ကမ ၻာစစ်အစ တွင် ဂျာမန်တပ်များ မှ နော်ဝေ ဆိပ်ကမ်းအချို့ကိုသိမ်းပိုက်ထားခဲ့ကြသော်လည်း နောက်ပိုင်းဂျာမန်များစစ်ရှုံးမှု နှင့်အတူလွတ်လပ်သည့် နိုင်ငံတနိုင်ငံပြန်လည်ရောက်ရှိလာခဲ့သည် ။ ယနေ့အချိန်တွင် နော်ဝေ နိုင်ငံသည် ဒီမိုကရေစီစနစ်ကျင့်သုံးသည့် ဘုရင့် နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံဖြစ်သည် ။
နော်ဝေနိုင်ငံရဲ့ စိတ်ဝင်စားဖွယ် အချက်များ
၁။ ကမ္ဘာ့အရှည်ဆုံး ဥမင်လိုဏ်ခေါင်းလမ်းဖြစ်သည့် Lærdal လမ်းသည် နော်ဝေနိုင်ငံတွင်တည်ရှိပြီး အရှည် ၁၅.၂မိုင် ရှိသည်။ အကျယ် ပေ ၃၀ ရှိသည့် ထိုလမ်း၏ ကုန်ကျစရိတ်မှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၁၃ သန်းဖြစ်သည်။
၂။ နိုဘယ်ဆုများအနက် ငြိမ်းချမ်းရေးနိုဘယ်ဆုကို နော်ဝေနိုင်ငံမြို့တော် အော်စလိုတွင် ၁၉၀၁ ခုနှစ်မှ စတင်ကာပေးအပ်ခဲ့သည်။ အခြားနိုဘယ်ဆုများဖြစ်သည့် ဓာတု ၊ ရူပ ၊ စာပေ နှင့် ဆေးပညာဆိုင်ရာ နိုဘယ်ဆုများကိုမူ ဆွီဒင်နိုင်ငံ စတော့ဟုမ်းမြို့တွင်ပေးအပ်သည်။
၃။ ဆော်လမွန်ဆူရှီကို နော်ဝကနေ ဂျပန်ကို တင်သွင်းခဲ့ပါတယ်။ ဂျပန်တွေဟာ ဆူရှီကို တီထွင်ခဲ့ကြပေမယ့် ဆော်လမွန်ငါးကို အသုံးမပြုခဲ့ကြပါဘူး။ ၁၉၈၀ ဝန်းကျင်မှ နော်ဝေနိုင်ငံကနေ တင်သွင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။
၄။ နော်ဝေနိုင်ငံသားတစ်ဦးချင်းစီဟာ သူတို့ရဲ့ဝင်ငွေ နဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှုကို public တရားဝင်ချပြထားရပါတယ်။ အစိုးရဟာ နိုင်ငံသားတစ်ဦးချင်းစီရဲ့ ဝင်ငွေ ၊ အခွန်နဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှု ကို မှတ်တမ်းတင်ထားပြီး အချိန်မရွေးရှာကြည့်လို့ရပါတယ်။
၅။ ပထမဆုံး ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးချုပ်ဟာ နော်ဝေနိုင်ငံသားဖြစ်ပါတယ်။ ၁၉၄၅ခုနှစ် ကုလသမဂ္ဂကိုတည်ထောင်ပြီးတဲ့နောက် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဖြစ်တဲ့ Trygve Lie ဟာ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ်အဖြစ် ပထမဆုံးရွေးချယ်ခြင်းခံခဲ့ရပါတယ်။
၆။ ယနေ့ ရေခဲပြင်စကိတ်စီးခြင်းဟာ နော်ဝေက စတင်ခဲ့တာပါ။ နော်ဝေနိုင်ငံသား Sondre Norheim ကို ရေခဲပြင်စကိတ် တီထွင်သူဖခင်ကြီးလို့ သိကြပါတယ်။ သူဟာ ၁၉ရာစုနှောင်းပိုင်းက တုတ်ချောင်းတွေကို အသုံးပြုပြီး ခေတ်သစ်ရေခဲပြင် စကိတ်စီးခြင်းကို စတင်ခဲ့ပါတယ်။
၇။ ဆောင်းရာသီ အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲတွေမှာ နော်ဝေဟာ အအောင်မြင်ဆုံး အသင်းဖြစ်ပါတယ်။ လူဦးရေ ၅သန်းခန့်သာရှိတဲ့ နော်ဝေနိုင်ငံဟာ ၂၀၁၈ခုနှစ်မတိုင်ခင်အထိ ဒီအားကစားပွဲတွေမှာ ဆုတံဆိပ်ပေါင်း ၃၃၂ ခု ကို ရရှိခဲ့ပြီးပါပြီ။
၈။ ဥရောပရဲ့ အကြီးဆုံး တောရိုင်းသမင်တွေကို နော်ဝေနိုင်ငံမှာ မြင်တွေ့နိုင်ပါတယ်။ သူတို့ဟာ ဥရောပရဲအကြီးဆုံး ကုန်းပြင်မြင့်တစ်ခုဖြစ်တဲ့ Hardangervidda ပေါ်မှာကျက်စားလေ့ရှိပါတယ်။ စုစုပေါင်း တောရိုင်းသမင်ကြီး ၂၅၀၀ဝခန့်ရှိတဲ့အနက် ဒီကုန်းပြင်မြင့်တစ်ခုတည်းမှာတင် အကောင် ၇၀၀၀ ခန့် ရှိနေပါတယ်။
၉။ နော်ဝေမှာ မီးတောင်ဆိုလို့ တစ်တောင်ပဲ ရှိပါတယ်။ Beerenberg လို့ခေါ်တဲ့ သက်ရှိမီးတောင်ဟာ အမြင့်ပေ ၇၄၇၀ ရှိပြီး နော်ဝေ ၊ ဂရင်းလန် နဲ့ အိုက်စလန် တို့ကြား နော်ဝေပင်လယ်ထဲက Jan Mayen ကျွန်းမှာ တည်ရှိပါတယ်။
၁၀။ နော်ဝေကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကား နဲ့ တကမ္ဘာလုံးက နော်ဝေ လို့ခေါ်ကြပေမယ့် နော်ဝေလူမျိုးတွေကတော့ အဲလိုမခေါ်ပါဘူး။ နော်ဝေဘာသာစကား နဲ့ နော်ဝေနိုင်ငံကို နော်ဂ်ျ့(Norge) လို့ခေါ်ပါသတဲ့။
၁၁။ နော်ဝေမြို့တော် အော်စလိုမြို့ဟာ လူမျိုးပေါင်းစုံအများဆုံးနေထိုင်တဲ့ မြို့ဖြစ်ပါတယ်။ လူဦးရေ ၆သိန်းကျော်ရှိတဲ့ ဒီမြို့မှာ ၂သိန်းနီးပါးဟာ အခြားနိုင်ငံက လာရောက်နေထိုင်တဲ့သူတွေဖြစ်ပါတယ်။ အများဆုံး နိုင်ငံခြားသားတွေကတော့ ပါကစ္စတန်က ဖြစ်ပြီး ဆွီဒင် ၊ ဆိုမာလီ နဲ့ ပိုလန်နိုင်ငံသားတွေက ဒုတိယအများဆုံးဖြစ်ပါတယ်။
၁၂။ နော်ဝေဟာ ရေနံနဲ့ သဘာဝဓာတ်ငွေ့ထွက်ပေမယ့် နိုင်ငံရဲ့စွမ်းအင်အတွက်တော့ ဒါတွေကို မသုံးပါဘူး။ တစ်နိုင်ငံလုံးရဲ့ လျှပ်စစ်သုံးစွဲမှုကို ရေအားလျှပ်စစ်ကနေ ရရှိထားတာဖြစ်ပြီး အခြားလောင်စာတွေသုံးစွဲခြင်းကို တင်းကျပ်စွာ ကန့်သတ်ထားပါတယ်။
၁၃။ ၂၀၁၈ ခုနှစ်တုန်းက နော်ဝေနိုင်ငံဟာ ကမ္ဘာ့အရေးပါဆုံးသစ်တောကြီးဖြစ်တဲ့ အမေဇုန်မိုးသစ်တော ပြုန်းတီးမှု ကာကွယ် ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ငန်းတွေအတွက် ဒေါ်လာ ၁သန်း လှူဒါန်းခဲ့ပါသေးတယ်။
၁၄။ ဥရောပရဲ့ အနက်ဆုံးရေအိုင်ဟာ နော်ဝေနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ Hornindalsvatnet အိုင်ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀ စတုရန်းမိုင်ကျယ်တဲ့ ဒီရေအိုင်ရဲ့ အနက်ဆုံးနေရာဟာ ၁၆၈၆ပေ ရှိပါတယ်။
၁၅။ နော်ဝေရဲ့ ထောင်တွေကို ကမ္ဘာပေါ်မှာ အကောင်းဆုံးထောင်တွေလို့ သတ်မှတ်ထားပါတယ်။ ထောင်သားတွေဟာ ထောင်ထဲမှာနေရတာကလွဲလို့ ပုံမှန်လူတစ်ယောက်လိုပဲ အခွင့်ရေးအပြည့်အဝ ရရှိထားပါတယ်။ ထောင်ဆိုပေမယ့် လိုအပ်တဲ့ ဇိမ်ခံပစ္စည်းတွေကို အပြည့်အဝထားရှိပြီး ထောင်သားတွေဟာ ဖုန်းပြောခြင်း ၊ အင်တာနက်သုံးခြင်း ၊ အပန်းဖြေခြင်း ၊ အားကစားလုပ်ခြင်း စတဲ့ မိမိဝါသနာပါရာတွေကို လုပ်ခွင့်ရှိပါတယ်။
Academy Page
Amazing facts wiki