နပိုလီယံရဲ႕ သမုိင္း၀င္ ဒီသေဘၤာငယ္ကုိ ၁၈၁၀ ခုႏွစ္ကတည္းက တည္ေဆာက္ခဲ့တာျဖစ္တဲ့အတြက္ အခုဆုိရင္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ေက်ာ္သြားၿပီျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ေရယာဥ္ေတြကို လွည့္လည္စစ္ေဆးမယ့္ေနရာမွာ အသုံးျပဳဖုိ႔ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဒီသေဘၤာငယ္ကုိ လ်ဳိ႕၀ွက္တည္ေဆာက္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး တည္ေဆာက္ခ်ိန္ရက္ေပါင္း ၂၁ရက္သာ ၾကာျမင့္ခဲ့ပါတယ္။
ျပင္သစ္ႏုိင္ငံ ပါရီၿမဳိ႕ အမ်ဳိးသားေရတပ္ျပတုိက္မွာ ထားရွိျပသထားတဲ့ ဒီသေဘၤာငယ္ကို ယခုအခါမွာေတာ့ ေနရာသစ္ဆီေျပာင္းေရြ႕ေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံ ဘရစ္တနီကမ္းရုိးတမ္းေဒသကုိ ေျပာင္းေရြ႕မွာျဖစ္ပါတယ္။
သေဘၤာရဲ႕ေခါင္မုိးေပၚမွာေတာ့ သရဖူႀကီးတစ္ခုနဲ႔ အလွဆင္ထားၿပီး အရွည္ ေပ ၆၀ ရွိတဲ့ ဒီသေဘၤာငယ္ကို ဒုတိယကမာၻစစ္ကတည္းက ဘရက္စ္ၿမဳိ႕ကေန ေရတပ္ျပတုိက္သုိ႔ ေျပာင္းေရြ႕ ထားရွိခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အခုလုိေျပာင္းေရြ႕ရျခင္းကေတာ့ သေဘၤာေရရွည္ထိမ္းသိမ္းႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ျပန္လည္မြမ္းမံေရးလုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔အတြက္ျဖစ္ပါတယ္။
ထိမ္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းေတြၿပီးတဲ့ေနာက္ ၂၀၁၉ခုႏွစ္မွာေတာ့ သူ႔ရဲ႕မူလေနရာျဖစ္တဲ့ ျပင္သစ္အေနာက္ပုိင္းေဒသက ဘရက္စ္ထ္ၿမဳိ႕မွာ ထားရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။ သေဘၤာကို ျပတုိက္ရဲ႕အျပင္ဘက္ကိုေရႊ႕ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ျပတုိက္နံရံမွာအေပါက္ႀကီးတစ္ေပါက္ ေဖာက္ရမွာျဖစ္ၿပီး အဲဒီအေပါက္ကေနမွ သယ္ထုတ္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီနည္းလမ္းကို ၁၉၄၃ခုႏွစ္တုန္းက သေဘၤာကို အျပင္ကေန ျပတုိက္ထဲကိုေရႊ႕ခဲ့ခ်ိန္တုန္းကလည္း အသုံးျပဳခဲ့ဖူးပါတယ္။
“ဒုတိယကမာၻစစ္တုန္းက သေဘၤာကို ပါရီၿမဳိ႕သို႔ ယူလာရတာကေတာ့ ဗုံးဒဏ္ကို ကာကြယ္ဖုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ေရွးေဟာင္းသမုိင္း၀င္ ပစၥည္းမုိ႔ အထိမခံႏုိင္ဘူးေလ။ အခုလည္းျပန္ေရြ႕မယ္ လုပ္ေတာ့ နံရံကိုဖ်က္ရမွာပါပဲ။ သေဘၤာကိုေတာ့ ထိလုိ႔မျဖစ္ဘူး” လုိ႔ သမုိင္း၀င္ပစၥည္းတစ္ခုအေနနဲ႔ ဘယ္ေလာက္တန္ဖုိးထားေၾကာင္းကို ျပတုိက္ရဲ႕ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ Annie Madet-Vache က ဆုိပါတယ္။
နပုိလီယံရဲ႕ သေဘၤာျဖစ္ေပမယ့္ နပုိလီယံဟာ ဒီသေဘၤာငယ္ဆီကို တစ္ခါသာေရာက္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ သူ႔ရဲ႕အင္ပါယာက်ရႈံးသြားခဲ့လုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။
နပုိလီယံ အရာက်သြားၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီသေဘၤာငယ္ကို ဘရက္စ္ထ္ၿမဳိ႕သုိ႔ပုိ႔လုိက္ပါတယ္။ အဲဒီေနရာမွာမွ နပုိလီယံရဲ႕တူျဖစ္သူက သေဘၤာေပၚမွာ သရဖူ ၊ နတ္ဘုရား နတ္ပကြ်န္းရဲ႕ ေရႊရုပ္တုနဲ႔ ကေလးတမန္ေတာ္ရုပ္္တုေတြကို ထပ္မံထည့္သြင္းခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
VIDEO
သုတဇုန္
—————————–
နှစ်ပေါင်း ၂၀၀ကျော်သွားပြီဖြစ်တဲ့ စစ်ဘုရင်နပိုလီယံ ရဲ့ သင်္ဘောငယ် (unicode)
နပိုလီယံရဲ့ သမိုင်းဝင် ဒီသင်္ဘောငယ်ကို ၁၈၁၀ ခုနှစ်ကတည်းက တည်ဆောက်ခဲ့တာဖြစ်တဲ့အတွက် အခုဆိုရင် နှစ်ပေါင်း ၂၀၀ကျော်သွားပြီဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ရေယာဉ်တွေကို လှည့်လည်စစ်ဆေးမယ့်နေရာမှာ အသုံးပြုဖို့ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ဒီသင်္ဘောငယ်ကို လျို့ဝှက်တည်ဆောက်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး တည်ဆောက်ချိန်ရက်ပေါင်း ၂၁ရက်သာ ကြာမြင့်ခဲ့ပါတယ်။
ပြင်သစ်နိုင်ငံ ပါရီမြို့ အမျိုးသားရေတပ်ပြတိုက်မှာ ထားရှိပြသထားတဲ့ ဒီသင်္ဘောငယ်ကို ယခုအခါမှာတော့ နေရာသစ်ဆီပြောင်းရွေ့တော့မှာဖြစ်ပါတယ်။ ပြင်သစ်နိုင်ငံ ဘရစ်တနီကမ်းရိုးတမ်းဒေသကို ပြောင်းရွေ့မှာဖြစ်ပါတယ်။
သင်္ဘောရဲ့ခေါင်မိုးပေါ်မှာတော့ သရဖူကြီးတစ်ခုနဲ့ အလှဆင်ထားပြီး အရှည် ပေ ၆၀ ရှိတဲ့ ဒီသင်္ဘောငယ်ကို ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကတည်းက ဘရက်စ်မြို့ကနေ ရေတပ်ပြတိုက်သို့ ပြောင်းရွေ့ ထားရှိခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ အခုလိုပြောင်းရွေ့ရခြင်းကတော့ သင်္ဘောရေရှည်ထိမ်းသိမ်းနိုင်ဖို့အတွက် ပြန်လည်မွမ်းမံရေးလုပ်ငန်းတွေကို လုပ်ဆောင်ဖို့အတွက်ဖြစ်ပါတယ်။
ထိမ်းသိမ်းရေးလုပ်ငန်းတွေပြီးတဲ့နောက် ၂၀၁၉ခုနှစ်မှာတော့ သူ့ရဲ့မူလနေရာဖြစ်တဲ့ ပြင်သစ်အနောက်ပိုင်းဒေသက ဘရက်စ်ထ်မြို့မှာ ထားရှိမှာဖြစ်ပါတယ်။ သင်္ဘောကို ပြတိုက်ရဲ့အပြင်ဘက်ကိုရွှေ့နိုင်ဖို့အတွက် ပြတိုက်နံရံမှာအပေါက်ကြီးတစ်ပေါက် ဖောက်ရမှာဖြစ်ပြီး အဲဒီအပေါက်ကနေမှ သယ်ထုတ်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနည်းလမ်းကို ၁၉၄၃ခုနှစ်တုန်းက သင်္ဘောကို အပြင်ကနေ ပြတိုက်ထဲကိုရွှေ့ခဲ့ချိန်တုန်းကလည်း အသုံးပြုခဲ့ဖူးပါတယ်။
“ဒုတိယကမ္ဘာစစ်တုန်းက သင်္ဘောကို ပါရီမြို့သို့ ယူလာရတာကတော့ ဗုံးဒဏ်ကို ကာကွယ်ဖို့ဖြစ်ပါတယ်။ ရှေးဟောင်းသမိုင်းဝင် ပစ္စည်းမို့ အထိမခံနိုင်ဘူးလေ။ အခုလည်းပြန်ရွေ့မယ် လုပ်တော့ နံရံကိုဖျက်ရမှာပါပဲ။ သင်္ဘောကိုတော့ ထိလို့မဖြစ်ဘူး” လို့ သမိုင်းဝင်ပစ္စည်းတစ်ခုအနေနဲ့ ဘယ်လောက်တန်ဖိုးထားကြောင်းကို ပြတိုက်ရဲ့ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Annie Madet-Vache က ဆိုပါတယ်။
နပိုလီယံရဲ့ သင်္ဘောဖြစ်ပေမယ့် နပိုလီယံဟာ ဒီသင်္ဘောငယ်ဆီကို တစ်ခါသာရောက်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ အဲဒီနောက်မှာတော့ သူ့ရဲ့အင်ပါယာကျရှုံးသွားခဲ့လို့ဖြစ်ပါတယ်။
နပိုလီယံ အရာကျသွားပြီးတဲ့နောက် ဒီသင်္ဘောငယ်ကို ဘရက်စ်ထ်မြို့သို့ပို့လိုက်ပါတယ်။ အဲဒီနေရာမှာမှ နပိုလီယံရဲ့တူဖြစ်သူက သင်္ဘောပေါ်မှာ သရဖူ ၊ နတ်ဘုရား နတ်ပကျွန်းရဲ့ ရွှေရုပ်တုနဲ့ ကလေးတမန်တော်ရုပ်တုတွေကို ထပ်မံထည့်သွင်းခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။