ေရးသားသူ – Kyaw Zwar Lynn
ေျခေလးေခ်ာင္းသတၱဝါမ်ားထဲတြင္ ဆင္ကလြဲလၽွင္ ေရျမင္း ႏွင့္ ႀကံ႕တုိ႔က အႀကီးဆုံးျဖစ္ပါတယ္။ ပ်မ္းမွ်ႀကံ႕တစ္ေကာင္ရဲ႕အရြယ္အစားဟာ အလ်ား ၁၃ ေပခန္႔ရွိ၍ ပခုံးအထိ အျမင့္မွာ ၆ ေပခြဲခန္႔ ျမင့္ပါတယ္။ အေလးခ်ိန္ကေတာ့ ၃ တန္မၽွ ရွိပါတယ္။ ကမာၻေပၚမွာ ႀကံ့တိရစာၦန္ေတြဟာ မ်ိဳးစိတ္ ငါးခုေလာက္ မ်ိဳးကြဲတည္ရွိပါတယ္။ သုံးမ်ိဳးကို အာရွတိုက္၌ ေတြ႕ရ၍ က်န္ႏွစ္မ်ိဳးကို အာဖရိကတိုက္၌ ေတြ႕ရေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူေတြက သူတို႔ရဲ႕ ဦးခ်ိဳကို တပ္မက္တဲ့အတြက္ မ်ိဳးစိတ္အားလုံးနီးပါးဟာ တိမ္ေကာလု နီးပါး ျဖစ္ေနပါတယ္။
ဦးခ်ိဳေတြဟာ ေသြးလိုက္ရင္ ၾကည္လင္ေတာင္ပတဲ့ အေရာင္အဆင္းရွိၿပီး ေဆးဖက္ဝင္တယ္လို႔ ဆို႐ိုးရွိတဲ့အတြက္ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တန္ဖိုးထားခဲ့ၾက ပါတယ္။ယီမင္ႏိုင္ငံမွာဆိုရင္ အသက္၁၂ႏွစ္ျပည့္တဲ့ ေယာက္်ားေလးေတြကို အ႐ြယ္ေရာက္တဲ့ အထိမ္းအမွတ္နဲ႔ ႀကံ့ခ်ိဳလက္ကိုင္နဲ႔ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ဓားေျမႇာင္ လက္ေဆာင္ေပးေလ့ရွိတယ္။ ၁၉၈၂ခုႏွစ္မွာ အစိုးရက ႀကံ့ခ်ိဳတင္သြင္းခြင့္ တားျမစ္ခဲ့ေပမယ့္ ခိုးသြင္းေနၾကတုန္းပဲ။ တ႐ုတ္ျပည္မွာဆိုရင္ ႀကံ့ခ်ိဳကို အေဆာင္အေယာင္အျဖစ္ သုံးစြဲတာ အနည္းဆုံး ၇ရာစုေအဒီ တုန္းကတည္းကပါ။ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ပြဲေတာင္သုံးခြက္၊ ၾကယ္သီး၊ စကၠဴဖိ အေနနဲ႔ ထုထြင္းသုံးစြဲခဲ့ၾကတယ္။
ႀကံ့ခ်ိဳကို ပိုၿပီး က်ယ္က်ယ္ျပန႔္ျပန႔္သုံးတဲ့ေနရာကေတာ့ ေဆးဖက္ဝင္ပစၥည္းအေနနဲ႔ပါ။ အာရွႏိုင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ မေလးရွားနဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယားကေန အိႏၵိယနဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္ေတြ အထိ ပါဝင္ပါတယ္။ တ႐ုတ္တိုင္းရင္းေဆးနည္းမွာ ဆိုရင္ ဦးခ်ိဳကို ႏႊာၿပီး သို႔မဟုတ္ အမႈန႔္ႀကိတ္ၿပီး ေရေႏြးနဲ႔ ေဖ်ာ္တိုက္ပါတယ္။ အဖ်ား၊ ေလးဖက္နာ၊ ေဂါက္ အစရွိတဲ့ ေဝဒနာအမ်ိဳးမ်ိဳး အတြက္သုံးစြဲပါတယ္။ ၁၆ရာစု ေဆးဆရာ လီရွီခ်န္း (Li Shi Chen) ရဲ႕အဆိုအရ ေႁမြကိုက္ျခင္း၊ ထင္ေယာင္ ထင္မွားျဖစ္ျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ အူေရာင္ငန္းဖ်ား၊ အနာပဆုတ္၊ အန္ျခင္း၊ အစာအဆိပ္သင့္ျခင္းနဲ႔ ဖုတ္သရဲဝင္ျခင္းေတြ အတြက္ပါ အသုံးျပဳႏိုင္ပါတယ္။သမိုင္းဝင္ မွတ္တမ္းမ်ားအရ ႀကံ့ဦးခ်ိဳသုံးစြဲမႈက ႏွစ္ေထာင္ခ်ီၿပီးရွိႏိုင္တယ္။
ဂရိဒ႑ာရီမွာဆိုရင္ ဦးခ်ိဳဟာ ေရကို သန႔္စင္ေစႏိုင္တဲ့ ဂုဏ္သတၱိ ရွိတယ္လို႔ ယုံၾကည္ၾကတယ္။ ၅ရာစု ဘီစီတုန္းက ပါရွားလူမ်ိဳးေတြက ႀကံ့ခ်ိဳနဲ႔ လုပ္ထားတဲ့ ခြက္ေတြက အဆိပ္ထည့္ထားရင္ ပူစီေပါင္းေတြ ေပၚလာတယ္လို႔ ယုံၾကည္ၾကေသးတယ္။ ဒီပါရွန္ယုံၾကည္မႈက ၁၈ရာစုနဲ႔ ၁၉ရာစု ဥေရာပ နန္းတြင္းအသိုင္းအဝိုင္းအထိကို က်န္ရစ္ေနဆဲပါ။အခုအခ်ိန္မွာ ႀကံ့ခ်ိဳနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပုံျပင္ဇာတ္လမ္းေတြကို ခြဲထုတ္ဖို႔ သိပၸံရႈေထာင့္ကေန ေဆြးေႏြးၾကည့္ရေအာင္ပါ။ႀကံ့ခ်ိဳက အဆိပ္ကို သိႏိုင္တယ္ဆိုတာရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ အမွန္တစ္ခုရွိႏိုင္တယ္။ ႀကံ့ခ်ိဳက ကယ္ရာတင္ (Keratin) လို႔ေခၚတဲ့ ပ႐ိုတင္း တစ္မ်ိဳးနဲ႔ ျပဳလုပ္ထားပါတယ္။
ကယ္ရာတင္က ကြၽန္ေတာ္တို႔ လက္သည္းေတြ၊ ဆံပင္ေတြ၊ ၿပီးေတာ့ တိရစာၦန္ခြာေတြမွာလည္း အဓိကဓာတ္ပစၥည္း ျဖစ္တယ္။ အဆိပ္အမ်ားစုဟာ အက္ဆစ္ျပင္း သို႔မဟုတ္ အယ္လကာလီျပင္း ေတြျဖစ္ေလ့ရွိတယ္။ ဒီေတာ့ ကယ္ရာတင္နဲ႔ ဓာတ္ျပဳလြယ္ၿပီး ပူေပါင္းေတြထြက္လာတာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ႀကံ့ခ်ိဳက တျခားတိရစာၦန္ေတြရဲ႕ ဦးခ်ိဳနဲ႔ မတူပါဘူး။
တျခားတိရစာၦန္ခ်ိဳေတြရဲ႕ အလယ္အူတိုင္မွာ အ႐ိုးတစ္ရႈးရွိတယ္။ အ႐ိုးအေပၚကေန ကယ္ရာတင္ အလႊာပါးပါး အုပ္ထားတာပါ။ ႀကံ့ခ်ိဳမွာေတာ့ အ႐ိုးအူတိုင္ မပါပဲ ကယ္ရာတင္နဲ႔ပဲ အတြင္းအျပင္ အားလုံးတည္ေဆာက္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ ႀကံ့စားတဲ့ အစားအေသာက္နဲ႔ ေနရာေဒသကို မူတည္ၿပီး ကယ္ရာတင္ရဲ႕ ဓာတုပါဝင္ႏႈန္း ကြာျခားပါတယ္။
ႀကံ့ခ်ိဳေတြကို အဲဒီ့ဓာတုကြာျခားမႈေတြအရ စမ္းသပ္ၿပီး ဘယ္ေနရာကေန ပစ္ခ်လာသလဲ ဆိုတာကို စုံစမ္းရင္း ႀကံ့ခိုးပစ္တဲ့သူေတြကို ထိန္းသိမ္းဖမ္းဆီးရတာပါ။ႀကံ့ခ်ိဳေတြက အရင္တုန္းက ထင္ခဲ့သလိုမ်ိဳး အထူးအသြင္ေျပာင္းလဲထားၿပီး က်စ္လ်စ္စြာ စုကပ္ေနတဲ့ ဆံပင္ေမြးေတြနဲ႔ လုပ္ထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ CT Scan ႐ိုက္ၾကည့္တဲ့အခါ ႀကံ့ခ်ိဳေတြက ျမင္းခြာ ဒါမွမဟုတ္ ပင္လယ္လိပ္ႏႈတ္သီးရဲ႕ တည္ေဆာက္ပုံမ်ိဳးပါပဲ။
ႀကံ့ခ်ိဳရဲ႕ အလယ္အူတိုင္မွာ ကယ္လဆီယမ္ (ထုံးဓာတ္)နဲ႔ မယ္လာနင္ (Melanin) ပ႐ိုတင္းေတြ ႂကြယ္ဝစြာ ပါဝင္ပါတယ္။ မယ္လာနင္က အေရျပားေပၚက အညိဳေရာင္ သို႔မဟုတ္ အမဲေရာင္ျဖစ္ေစတဲ့ ပ႐ိုတင္းပါ။ မွဲ႔မွာဆိုရင္ မယ္လာနင္မ်ားစြာ ပါဝင္ပါတယ္။ မယ္လာနင္က ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ကို စုပ္ယူၿပီး အေရျပားကို ေနေလာင္ျခင္းကေန ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
ကယ္လဆီယမ္က ဦးခ်ိဳရဲ႕ အတြင္းသားကို ႀကံ့ခိုင္ေစတယ္။ မယ္လာနင္က ဦးခ်ိဳအတြင္းသားကို ေနေလာင္ၿပီး ေႂကြလြင့္ကုန္မွာကို ကာကြယ္ေပးထားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အလယ္ အူတိုင္က အျပင္က ကယ္ရာတင္ သက္သက္ထက္ ပိုခံႏိုင္ရည္ရွိပါတယ္။ ဦးခ်ိဳခ်င္း ခတ္တဲ့အခါ၊ သို႔မဟုတ္ ေျမျပင္နဲ႔ သစ္ပင္နဲ႔ ပြတ္တိုက္တဲ့အခါ အျပင္အလႊာက ႏႊာခ်သလို ျဖစ္သြားတယ္။ တင္စားေျပာရရင္ ခဲတံခြၽန္ရသလိုပဲ။ အလယ္အူတိုင္က ဦးခ်ိဳထိပ္ပိုင္းမွာ အျပင္အလႊာကို ေဖာက္ထြက္ေနပါတယ္။ ဦးခ်ိဳအေျခဖက္မွာေတာ့ အျပင္အလႊာကို ထူထဲစြာ ေတြ႕ႏိုင္တယ္။ဦးခ်ိဳေတြရဲ႕ေဆးဖက္ဝင္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ေတာ့ လက္ေတြ႕ အေထာက္အထားမရွိလွပါ။
၁၉၉ဝတုန္းက ေဟာင္ေကာင္က သိပၸံပညာရွင္ေတြက ဦးခ်ိဳက စစ္ထုတ္ထားတဲ့ ေဆးရည္ ပမာဏ အေျမာက္အမ်ားသုံးၿပီး ႂကြက္ေတြကိုစမ္းသပ္ၾကည့္ေတာ့ အဖ်ားအနည္းငယ္ က်ေစႏိုင္ေၾကာင္း ေတြ႕ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေခ် ဦးခ်ိဳနဲ႔ ကြၽဲခ်ိဳေတြမွာလည္း တူညီတဲ့ ဂုဏ္သတၱိ ရွိတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ တ႐ုတ္တိုင္းရင္းေဆးမွာ သုံးတဲ့ဦးခ်ိဳ ေဆးရည္ျပင္းအားက အခုစမ္းသပ္ခ်က္နဲ႔ ယွဥ္ရင္ အရမ္းနည္းပါတယ္။ အတိုခ်ဳပ္ ေျပာရရင္ေတာ့ ႀကံ့ဦးခ်ိဳကို ေဈးႀကီးႀကီး နဲ႔ ဝယ္ေသြးၿပီး ေသာက္မယ့္အစား ကိုယ့္လက္သည္းကို ကိုက္ေနတာကမွ အက်ိဳးရွိပါဦးမယ္တဲ့။
ထူးခြားသော ကြံ့ချိုတို့ အကြောင်း သိကောင်းစရာ (unicode)
ရေးသားသူ – Kyaw Zwar Lynn
ခြေလေးချောင်းသတ္တဝါများထဲတွင် ဆင်ကလွဲလျှင် ရေမြင်း နှင့် ကြံ့တို့က အကြီးဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ ပျမ်းမျှကြံ့တစ်ကောင်ရဲ့အရွယ်အစားဟာ အလျား ၁၃ ပေခန့်ရှိ၍ ပခုံးအထိ အမြင့်မှာ ၆ ပေခွဲခန့် မြင့်ပါတယ်။ အလေးချိန်ကတော့ ၃ တန်မျှ ရှိပါတယ်။ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ကြံ့တိရစ္ဆာန်တွေဟာ မျိုးစိတ် ငါးခုလောက် မျိုးကွဲတည်ရှိပါတယ်။ သုံးမျိုးကို အာရှတိုက်၌ တွေ့ရ၍ ကျန်နှစ်မျိုးကို အာဖရိကတိုက်၌ တွေ့ရလေ့ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လူတွေက သူတို့ရဲ့ ဦးချိုကို တပ်မက်တဲ့အတွက် မျိုးစိတ်အားလုံးနီးပါးဟာ တိမ်ကောလု နီးပါး ဖြစ်နေပါတယ်။
ဦးချိုတွေဟာ သွေးလိုက်ရင် ကြည်လင်တောင်ပတဲ့ အရောင်အဆင်းရှိပြီး ဆေးဖက်ဝင်တယ်လို့ ဆိုရိုးရှိတဲ့အတွက် ရာစုနှစ်ပေါင်းများစွာ တန်ဖိုးထားခဲ့ကြ ပါတယ်။ယီမင်နိုင်ငံမှာဆိုရင် အသက်၁၂နှစ်ပြည့်တဲ့ ယောက်ျားလေးတွေကို အရွယ်ရောက်တဲ့ အထိမ်းအမှတ်နဲ့ ကြံ့ချိုလက်ကိုင်နဲ့ ပြုလုပ်ထားတဲ့ ဓားမြှောင် လက်ဆောင်ပေးလေ့ရှိတယ်။ ၁၉၈၂ခုနှစ်မှာ အစိုးရက ကြံ့ချိုတင်သွင်းခွင့် တားမြစ်ခဲ့ပေမယ့် ခိုးသွင်းနေကြတုန်းပဲ။ တရုတ်ပြည်မှာဆိုရင် ကြံ့ချိုကို အဆောင်အယောင်အဖြစ် သုံးစွဲတာ အနည်းဆုံး ၇ရာစုအေဒီ တုန်းကတည်းကပါ။ ရာစုနှစ်ပေါင်းများစွာ ပွဲတောင်သုံးခွက်၊ ကြယ်သီး၊ စက္ကူဖိ အနေနဲ့ ထုထွင်းသုံးစွဲခဲ့ကြတယ်။
ကြံ့ချိုကို ပိုပြီး ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်သုံးတဲ့နေရာကတော့ ဆေးဖက်ဝင်ပစ္စည်းအနေနဲ့ပါ။ အာရှနိုင်ငံတွေဖြစ်တဲ့ မလေးရှားနဲ့ တောင်ကိုရီးယားကနေ အိန္ဒိယနဲ့ တရုတ်ပြည်တွေ အထိ ပါဝင်ပါတယ်။ တရုတ်တိုင်းရင်းဆေးနည်းမှာ ဆိုရင် ဦးချိုကို နွှာပြီး သို့မဟုတ် အမှုန့်ကြိတ်ပြီး ရေနွေးနဲ့ ဖျော်တိုက်ပါတယ်။ အဖျား၊ လေးဖက်နာ၊ ဂေါက် အစရှိတဲ့ ဝေဒနာအမျိုးမျိုး အတွက်သုံးစွဲပါတယ်။ ၁၆ရာစု ဆေးဆရာ လီရှီချန်း (Li Shi Chen) ရဲ့အဆိုအရ မြွေကိုက်ခြင်း၊ ထင်ယောင် ထင်မှားဖြစ်ခြင်း၊ ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ အူရောင်ငန်းဖျား၊ အနာပဆုတ်၊ အန်ခြင်း၊ အစာအဆိပ်သင့်ခြင်းနဲ့ ဖုတ်သရဲဝင်ခြင်းတွေ အတွက်ပါ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။သမိုင်းဝင် မှတ်တမ်းများအရ ကြံ့ဦးချိုသုံးစွဲမှုက နှစ်ထောင်ချီပြီးရှိနိုင်တယ်။
ဂရိဒဏ္ဍာရီမှာဆိုရင် ဦးချိုဟာ ရေကို သန့်စင်စေနိုင်တဲ့ ဂုဏ်သတ္တိ ရှိတယ်လို့ ယုံကြည်ကြတယ်။ ၅ရာစု ဘီစီတုန်းက ပါရှားလူမျိုးတွေက ကြံ့ချိုနဲ့ လုပ်ထားတဲ့ ခွက်တွေက အဆိပ်ထည့်ထားရင် ပူစီပေါင်းတွေ ပေါ်လာတယ်လို့ ယုံကြည်ကြသေးတယ်။ ဒီပါရှန်ယုံကြည်မှုက ၁၈ရာစုနဲ့ ၁၉ရာစု ဥရောပ နန်းတွင်းအသိုင်းအဝိုင်းအထိကို ကျန်ရစ်နေဆဲပါ။အခုအချိန်မှာ ကြံ့ချိုနဲ့ ဆက်နွယ်နေတဲ့ လျှို့ဝှက်ချက်တွေနဲ့ ပုံပြင်ဇာတ်လမ်းတွေကို ခွဲထုတ်ဖို့ သိပ္ပံရှုထောင့်ကနေ ဆွေးနွေးကြည့်ရအောင်ပါ။ကြံ့ချိုက အဆိပ်ကို သိနိုင်တယ်ဆိုတာရဲ့ နောက်ကွယ်မှာ အမှန်တစ်ခုရှိနိုင်တယ်။ ကြံ့ချိုက ကယ်ရာတင် (Keratin) လို့ခေါ်တဲ့ ပရိုတင်း တစ်မျိုးနဲ့ ပြုလုပ်ထားပါတယ်။
ကယ်ရာတင်က ကျွန်တော်တို့ လက်သည်းတွေ၊ ဆံပင်တွေ၊ ပြီးတော့ တိရစ္ဆာန်ခွာတွေမှာလည်း အဓိကဓာတ်ပစ္စည်း ဖြစ်တယ်။ အဆိပ်အများစုဟာ အက်ဆစ်ပြင်း သို့မဟုတ် အယ်လကာလီပြင်း တွေဖြစ်လေ့ရှိတယ်။ ဒီတော့ ကယ်ရာတင်နဲ့ ဓာတ်ပြုလွယ်ပြီး ပူပေါင်းတွေထွက်လာတာ ဖြစ်နိုင်တယ်။ကြံ့ချိုက တခြားတိရစ္ဆာန်တွေရဲ့ ဦးချိုနဲ့ မတူပါဘူး။
တခြားတိရစ္ဆာန်ချိုတွေရဲ့ အလယ်အူတိုင်မှာ အရိုးတစ်ရှုးရှိတယ်။ အရိုးအပေါ်ကနေ ကယ်ရာတင် အလွှာပါးပါး အုပ်ထားတာပါ။ ကြံ့ချိုမှာတော့ အရိုးအူတိုင် မပါပဲ ကယ်ရာတင်နဲ့ပဲ အတွင်းအပြင် အားလုံးတည်ဆောက်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။
သို့ပေမယ့် ကြံ့စားတဲ့ အစားအသောက်နဲ့ နေရာဒေသကို မူတည်ပြီး ကယ်ရာတင်ရဲ့ ဓာတုပါဝင်နှုန်း ကွာခြားပါတယ်။
ကြံ့ချိုတွေကို အဲဒီ့ဓာတုကွာခြားမှုတွေအရ စမ်းသပ်ပြီး ဘယ်နေရာကနေ ပစ်ချလာသလဲ ဆိုတာကို စုံစမ်းရင်း ကြံ့ခိုးပစ်တဲ့သူတွေကို ထိန်းသိမ်းဖမ်းဆီးရတာပါ။ကြံ့ချိုတွေက အရင်တုန်းက ထင်ခဲ့သလိုမျိုး အထူးအသွင်ပြောင်းလဲထားပြီး ကျစ်လျစ်စွာ စုကပ်နေတဲ့ ဆံပင်မွေးတွေနဲ့ လုပ်ထားတာ မဟုတ်ပါဘူး။ CT Scan ရိုက်ကြည့်တဲ့အခါ ကြံ့ချိုတွေက မြင်းခွာ ဒါမှမဟုတ် ပင်လယ်လိပ်နှုတ်သီးရဲ့ တည်ဆောက်ပုံမျိုးပါပဲ။
ကြံ့ချိုရဲ့ အလယ်အူတိုင်မှာ ကယ်လဆီယမ် (ထုံးဓာတ်)နဲ့ မယ်လာနင် (Melanin) ပရိုတင်းတွေ ကြွယ်ဝစွာ ပါဝင်ပါတယ်။ မယ်လာနင်က အရေပြားပေါ်က အညိုရောင် သို့မဟုတ် အမဲရောင်ဖြစ်စေတဲ့ ပရိုတင်းပါ။ မှဲ့မှာဆိုရင် မယ်လာနင်များစွာ ပါဝင်ပါတယ်။ မယ်လာနင်က ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ကို စုပ်ယူပြီး အရေပြားကို နေလောင်ခြင်းကနေ ကာကွယ်ပေးပါတယ်။
ကယ်လဆီယမ်က ဦးချိုရဲ့ အတွင်းသားကို ကြံ့ခိုင်စေတယ်။ မယ်လာနင်က ဦးချိုအတွင်းသားကို နေလောင်ပြီး ကြွေလွင့်ကုန်မှာကို ကာကွယ်ပေးထားတယ်။ ဒါကြောင့် အလယ် အူတိုင်က အပြင်က ကယ်ရာတင် သက်သက်ထက် ပိုခံနိုင်ရည်ရှိပါတယ်။ ဦးချိုချင်း ခတ်တဲ့အခါ၊ သို့မဟုတ် မြေပြင်နဲ့ သစ်ပင်နဲ့ ပွတ်တိုက်တဲ့အခါ အပြင်အလွှာက နွှာချသလို ဖြစ်သွားတယ်။ တင်စားပြောရရင် ခဲတံချွန်ရသလိုပဲ။ အလယ်အူတိုင်က ဦးချိုထိပ်ပိုင်းမှာ အပြင်အလွှာကို ဖောက်ထွက်နေပါတယ်။ ဦးချိုအခြေဖက်မှာတော့ အပြင်အလွှာကို ထူထဲစွာ တွေ့နိုင်တယ်။ဦးချိုတွေရဲ့ဆေးဖက်ဝင်မှုနဲ့ ပတ်သက်ရင်တော့ လက်တွေ့ အထောက်အထားမရှိလှပါ။
၁၉၉ဝတုန်းက ဟောင်ကောင်က သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ဦးချိုက စစ်ထုတ်ထားတဲ့ ဆေးရည် ပမာဏ အမြောက်အများသုံးပြီး ကြွက်တွေကိုစမ်းသပ်ကြည့်တော့ အဖျားအနည်းငယ် ကျစေနိုင်ကြောင်း တွေ့ရတယ်။ ဒါပေမယ့် ချေ ဦးချိုနဲ့ ကျွဲချိုတွေမှာလည်း တူညီတဲ့ ဂုဏ်သတ္တိ ရှိတာ တွေ့ရပါတယ်။ တရုတ်တိုင်းရင်းဆေးမှာ သုံးတဲ့ဦးချို ဆေးရည်ပြင်းအားက အခုစမ်းသပ်ချက်နဲ့ ယှဉ်ရင် အရမ်းနည်းပါတယ်။ အတိုချုပ် ပြောရရင်တော့ ကြံ့ဦးချိုကို ဈေးကြီးကြီး နဲ့ ဝယ်သွေးပြီး သောက်မယ့်အစား ကိုယ့်လက်သည်းကို ကိုက်နေတာကမှ အကျိုးရှိပါဦးမယ်တဲ့။