ကမ္ဘာပေါ်က အမြန်ဆုံးလေယာဉ် (သို့) ငှက်နက် SR-71

(Uni)

စစ်အေးတိုက်ပွဲကာလအတွင်း အမေရိကန်လေတပ်ဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာအမြင့်ဆုံးနဲ့အမြန်ဆုံးပျံသန်းနိုင်တဲ့ SR-71 Blackbird လေယာဉ်ဟာတီထွင်ပြီး (၅၅)နှစ်တာလွန်မြောက်ခဲ့တဲ့ ယနေ့အချိန်ထိလည်း ကမ္ဘာအမြန်ဆုံးသောလေယာဉ်အဖြစ်ရှိနေပါတယ်။ Lockheed SR-71 ကိုတော့(၁၉၅၀) နှောင်းပိုင်းကာလတွေမှာ လျို့ဝှက်စွာဒီဇိုင်ရေးဆွဲခဲ့ပြီးအာကာသအစွန်ပိုင်းနေရာတွေ အထိပျံသန်းမှုတွေပြုလုပ်နိုင်ဖို့ထုတ်လုပ်ခဲ့တာပါ။

ယနေ့အချိန်ထိ SR-71 Blackbird ဟာ အလျားလိုက်ပျံသန်းမှု နဲ့ အမြင့်ဆုံးပျံသန်းမှုတွေမှာ အကောင်းဆုံးသောစံချိန်တင် မှတ်တမ်းကိုပိုင်ဆိုင်ထားဆဲဖြစ်ပြီး သူစံချိန်ကိုချိုးနိုင်တဲ့တိုက်လေယာဉ်ပေါ်ထွက်လာခြင် းမရှိသေးတာကိုတွေ့ရပါတယ်။ ကောင်းကင်ကိုပျံတက်တဲ့ယာဉ်တွေအနက်မှာတော့ ဒုံးပျံတွေကလွဲရင် SR-71 Blackbird ဟာ အမြန်ဆုံးလေယာဉ်ဖြစ်ပါတယ်။

SR-71 Blackbird ဟာ စပိုင်လေယာဉ်အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး ရန်သူနယ်မြေ အတွင်းဝင်ရောက်ကာ ရန်သူတွေရဲ့ပစ်ချတာမျိုးမပြု လုပ်နိုင်အောင်မြင့်မားတဲ့နည်း ပညာကိုအသုံးပြုထားတာပါ။ ယခုချိန်မှာဆိုရင်တော့ SR-71 Blackbird ရဲ့တာဝန်တွေကို ဒရုန်းနဲ့ satellite တွေကတာဝန်ယူဆောင်ရွက်လျက်ရှိနေတာကိုတွေ့ရပါတယ်။

အနက်ရောင်ကာလာနဲ့ငှက်တစ်ကောင်သဏ္ဍာန်ဒီဇိုင်းရေးဆွဲထားတာကြောင့် Blackbird လို့အမည်ပြောင်ရထားတဲ့ SR-71 ဟာအနက်ရောင်ကိုယ်ထည်ကြောင်းတွေဟာ တောက်ပြောင်နေပြီး ယင်းကာလကတော့ ဘယ်လေယာဉ်နဲ့မှမတူတဲ့ဒီဇိုင်းပုံစံဖြစ်ပါ တယ်။ (၁၉၅၀)ခုနှစ်လောက်က ဒီဇိုင်းထွင်တည်ဆောက်ခဲ့ပေမဲ့ SR-71ဟာအနာဂက်ရဲ့ ခေတ်လွန်ယာဉ်တစ်စီးနဲ့တူတယ်ဗျလို့ လေယာဉ်သမိုင်းပညာရှင်လည်းဖြစ် Blackbird ရဲ့ဒီဇိုင်း နဲ့ဖွံဖြိုးမှုအကြောင်းကိုရေးသားခဲ့သူ Merlin က တယ်လီဖုန်းအင်တာဗျူးတစ်ခုမှာဖြေကြားခဲ့တာရှိပါတယ်။

SR-71 ရဲ့ကိုထည်ချိုးထားတာတွေ၊လေယာဉ်တောင်ပံနေရာပုံဖော် ထားတာတွေဟာ စက်မှုပိုင်းထက် ဇီဝနည်းပညာပိုင်းပိုဆန်ပါတယ်။ အမှန်လည်း SR-71 ဟာသမရိုးကျလေယာဉ်တွေနဲ့မတူတဲ့ ကမ္ဘာအမြန်ဆုံးလေယာဉ်အဖြစ်ရှိနေခဲ့တာပါ။ (၁၉၆၀)ခုနှစ်မေလအတွင်းမှာတော့ အမေရိကန်ရဲ့ U-2 စပိုင်လေယာဉ်ဟာ ဆိုဗီယက် လေပိုင်နက်အတွင်းဝင်ရောက်ပြီး ကောင်းကင်ဓာတ်ပုံတွေရိုက်ကူးနေတုန်းမှာပစ်ချခံခဲ့ရ ပါတယ်။

အစောပိုင်းမှာတော့ အမေရိကန်အစိုးရဘက်က ယင်းလေယာဉ်ဟာ မိုးလေဝသလေ့လာရေးလေယာဉ်ဖြစ်တယ်လို့အကြောင်းပြခဲ့ပေမဲ့ ဆိုဗီယက်ဘက်ကဖမ်းဆီးရ မိတဲ့လေယာဉ်မှူးနဲ့ လေယာဉ်မှာတပ်ဆင်ထားတဲ့ထောက်လှမ်းရေးပစ္စည်းတွေကို ရိုက်ကူးထားတဲ့ဓာတ်ပုံတွေပြသခဲ့ချိန်မှာတော့ အမေရိကန်ဟာကမ္ဘာအလယ်မှာအရှက်ကွဲခဲ့ရပါတယ်။

ယင်းဖြစ်ရပ်ဟာ အမေရိကန်နဲ့ ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စုအကြားစစ်အေး တိုက်ပွဲအရှိန်ကိုမြှင့်သွားစေခဲ့အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအတွက်သူတို့ရဲ့လေကြောင်း ကနေထောက်လှမ်းတဲ့စွမ်းရည်ကိုတပ်လှန့်လိုက်သလိုဖြစ်သွားခဲ့ပါတယ်။ စစ်အေးတိုက် ပွဲကာလအတွင်း အမေရိကန်အစိုးရရဲ့အဓိကအဖွဲ့ စီအိုင်အေ က ရန်သူလေတပ်ရဲ့ ရန်ကနေကာကွယ်ဖို့ မြေပြင်အထက်ပေ(၉၀၀၀၀) လောက်ကနေ မြန်နှုန်းမြင့်အရှိန်နဲ့ မောင်းနှင်နိုင်တဲ့လေယာဉ်ကို ဖန်တီးဖို့ အမေရိကန်အစိုးရထံတောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။

အမေရိကန်ရဲ့နည်းပညာမြင့်လေယာဉ်ကိုဖန်တီးဖို့ဒီဇိုင်းရေးဆွဲပေးခဲ့သူကတော့ ကမ္ဘာ့အဆင့်ထိပ်တန်းလေယာဉ်ဒီဇိုင်းပညာရှင်တစ်ယောက်လည်းဖြစ်၊ Lockheed လျို့ဝှက်လေယာဉ် တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းကအင်ဂျင်နီယာတစ်ယောက်လည်းဖြစ်တဲ့ Clarence “Kelly” Johnson ဆိုသူ ဖြစ်ပါတယ်။ Blackbird ရဲ့သမိုင်းကြောင်းကိုရေးသားခဲ့သူ မာလင်ရဲ့အဆိုအရတော့ ဒီလူ (Johnson) ကအရာတိုင်းကိုဖန်တီးနိုင်တဲ့သူဗျ။ကောင်းကင်ပျံတက်တဲ့ နည်းပညာမြင့်ယာဉ်အားလုံးကိုပေါ့ သူသေဆုံးတဲ့ (၁၉၉၀) ပြည့်နှစ်မှာပဲ သူဒီဇိုင်းရေးဆွဲခဲ့တဲ့ Blackbird ကိုအမေရိကန်အစိုးရက ပထမဆုံးအကြိမ် အနားပေးခဲ့ပါတယ်။

Blackbird လေယာဉ်အမျိုးအစားရဲ့မူလပင်ရင်းလေယာဉ်က (၁၉၆၂)ခုနှစ်ကထုတ်လုပ် တဲ့ A-12 လေယာဉ်တွေဖြစ်ပါတယ်။ A-12s အမည်နဲ့(၁၃)စီးအထိလျို့ဝှက်ထုတ်လုပ်ခဲ့ကာ စီအိုင်အေ ရဲ့ထောက်လှမ်းရေးလုပ်ငန်းတွေမှာပါဝင်စေခဲ့ပါတယ်။

SR-71 လေယာဉ်တွေ ကိုတစ်နာရီမိုင်(၂၀၀၀)ထက်ပိုမြန်အောင်ဖန်တီးထားတာကြောင့် လေထုအလွှာရဲ့ ပွတ်တိုက်မှုတွေအရ ပုံမှန်လေယာဉ်ဆိုရင်တော့ အရည်ပျော်သွားမှာပါ။

ဒါကြောင့်လေယာဉ်တွေရဲ့ကိုယ်ထည်ကို သတ္ထုထက်ပိုမိုပေါ့ပါးပြီးအပူချိန်မြင့်မားမှုဒဏ်ကိုခံနိုင်တဲ့ တိုက်တေနီယမ်နဲ့ပြုလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။ တိုက်တေနီယမ်ဟာယင်းကာလကအမေရိကန် ပြည်ထောင်စုကထုတ်လုပ်တာမှန်ပေမဲ့ မလုံလောက်တဲ့အတွက် အစိုးရကအခြားသော ကုမ္ပဏီတွေက တစ်ဆင့်ခံဝယ်ယူခဲ့ရတဲ့အထိကိုဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမျိုးဆက်အဖြစ် အစောပိုင်းထုတ်ဝေတဲ့ လေယာဉ်တွေဟာဆေးသုတ်ထားခြင်းမရှိပဲ ငွေရောင်သတ္ထုကိုယ်ထည်အတိုင်း သာထားရှိခဲ့ပါတယ်။

(၁၉၆၄)ခုနှစ်ရောက်ချိန်မှသာလေယာဉ်ကို အနက်ရောင်ဆေးသုတ်ခဲ့ပါတယ်။အကြောင်းကတော့ အပူကိုထိရောက်စွာစုပ်ယူပြီး အပူထုတ်လွှတ်နိုင်တဲ့ အနက်ရောင်ဆေးသုတ်ထားခြင်းဖြင့် လေယာဉ်ဘောင်တစ်ခုလုံးရဲ့အပူချိန်ကိုလျော့ချ နိုင်မှာဖြစ်တဲ့အတွက်ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာတော့ အနက်ရောင်ဆေးသုတ်ထားတဲ့ လေယာဉ်တွေဟာ Blackbird ဆိုပြီးဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။

A-12 လေယာဉ်အမျိုးအစားတွေနဲ့နှာခေါင်းပိုင်းမှလွဲပြီးအားလုံးတူညီတဲ့လေယာဉ်တွေကိုတော့ YF-12 လို့ခေါ်ပါတယ်။ (၁၉၆၄)ခုနှစ်မှာဆိုရင်အမေရိကန်သမ္မတ လင်ဒန်ဂျွန်ဆင်ဟာ အမေရိကန်လေတပ်မတော်ကထုတ်လုပ်တဲ့ YF-12 လေယာဉ်ကိုထုတ်ဖော်ပြသခဲ့ပါတယ်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ M-21 လို့ အမည်ပေးထားတဲ့မောင်းသူမဲ့လေယာဉ် အမျိုးအစားတွေကိုအမေရိကန်ပညာရှင်တွေကဆက်လက်ထုတ်လုပ်ခဲ့ပေမဲ့ (၂)စင်းသာတည်ဆောက်ပြီးချိန်မှာတင် မတော်တဆမှုတစ်ခုကြောင့် သူရဲ့ပင်မလေယာဉ်က လေယာဉ်မှူးသေဆုံးသွားတာကြောင့် ယင်းထုတ်လုပ်မှုစီမံကိန်းဟာ (၁၉၆၆)ခုနှစ်မှာ ရပ်နားခဲ့ရပါတယ်။

A-12 လေယာဉ်မျိုးဆက်ရဲ့နောက်ဆုံးမျိုးဆက်အဖြစ်ထုတ်လုပ်တဲ့ ယာဉ်ကတော့ SR-71 ဖြစ်ပြီး (၁၉၆၄)ခုနှစ်၊ဒီဇင်ဘာ(၂၂)ရက်နေ့မှာစတင်ပျံသန်းမှု တွေပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ SR-71 ဟာအမေရိကန်လေတပ်အတွက် နှစ်ပေါင်း(၃၀) ကျော် ကြာအောင်ထောက်လှမ်းရေးဆိုင်ရာတာဝန်တွေထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီးစုစုပေါင်း (၃၂)စင်းအထိတည်ဆောက်ခဲ့ပါတယ်။ Blackbird ရဲ့မူရင်းမျိုးဆက်အားလုံးစုစုပေါင်းဆိုရင်တော့ စင်းရေပေါင်း (၅၀) လောက်အထိကိုရှိခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

SR-71 ရဲ့မြန်နှုန်းမြင့်စွမ်းရည်တွေကြောင့် ရန်သူရဲ့ရေဒါတွေကနေရှာဖွေနိုင်ဖို့အလွန်ခဲယဉ်းပါတယ်။ ရန်သူလေယာဉ်ပစ်လက်နက်တွေမရောက်နိုင်တဲ့အကွာအဝေးကနေ ပျံသန်းနိုင်ခြင်း၊ ဒုံးကျည်ထက်ပိုမိုမြန်ဆန်နေခြင်း၊ရေဒါတွေဖမ်းယူနိုင်ဖို့ခက်ခဲခြင်းတွေကြောင့် Blackbird SR-71 တွေဟာရန်သူနယ်နိမိတ်အတွင်းတွေအထိဝင်ရောက်ပြီး ထောက်လှမ်းရေးလုပ်ငန်းများစွာကိုပြုလုပ်နိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။ Blackbird SR-71 တွေရဲ့မှတ်တမ်း မှာရန်သူဘက်က ပစ်ချလို့ပျက်စီးခဲ့ရတယ်လို့တစ်ခါတောင်မရှိခဲ့ဖူးတာကိုတွေ့ရမှာဖြစ် ပြီး ထုတ်လုပ်တဲ့(၃၂)စင်းအနက်က (၁၂)စင်းကတော့ မတော်တဆမှုတွေကြောင့် ပျက်ကျခဲ့ရတာဖြစ်ပါတယ်။

Blackbird SR-71 တွေဟာ ပျံသန်းမှုတစ်ကြိမ်ပြုလုပ်ဖို့ လူ အများကြီးလိုအပ်ပြီး ပျံသန်းမှုနည်းလမ်းတွေဟာလည်းရှုပ်ထွေးပါတယ်။ ယင်းလေယာဉ်တွေဟာ ဒုံးကျည်လွှတ်တင်ရေးအစီစဉ်တွေနဲ့ အာကာသလုပ်ငန်းစဉ်တွေအထိ ပါဝင်ဆောင်ရွက်နိုင်ကြပါတယ်။ အလွန်မြင့်မားတဲ့အမြင့်မှာပျံသန်းရတာကြောင့်လည်း Blackbird SR-71 ရဲ့လေယာဉ်မှူးတွေဟာ အာကာသယဉ်မှူးဝတ်စုံတွေကို ဝတ်ဆင်ရသလို အချိန်အလွန်ကြာတဲ့စစ်ဆင်ရေးတွေမှာဆိုရင် လေယာဉ်ခန်းဟာအလွန် ပူပြင်းလာတာကြောင့် ဖန်နဲ့ပြုလုပ်ထားတဲ့သောက်စရာခွက်တွေကိုတောင် အသုံးပြုရခြင်းမရှိပါဘူ။

Blackbird SR-71 တွေဟာ ဆိုဗီယက်ရဲ့လေကြောင်းပိုင်နက်အတွင်းကိုတော့ တစ်ကြိမ်မှ ဝင်ရောက်ပျံသန်းဖူးတဲ့မှတ်တမ်းမရှိခဲ့ပါဘူး။ ဒါကလည်း (၁၉၆၀) ဖြစ်စဉ်အပြီးမှာ အမေရိကန်အစိုးရက ပိတ်ပင်ခဲ့လို့လည်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ စစ်အေးတိုက်ပွဲကာလအတွင်းမှာတော့ Blackbird SR-71 တွေဟာ အမေရိကန်စစ်တပ်အတွက် အလွန်အရေးပါတဲ့ထောက်လှမ်းရေးယာဉ်တွေဖြစ်ခဲ့ပြီး အရှေအလယ်ပိုင်း၊ဗီယက်နမ်နဲ့ မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံတွင်းကိုတော့ ဝင်ရောက်ထောက်လှမ်းမှုတွေပြုလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။

(၁၉၇၆)ခုနှစ်မှာတော့ Blackbird SR-71 တွေဟာ စံချိန်မှတ်တမ်းတစ်ခုအဖြစ် အမြင့် ပေ (၈၅၀၆၉) ပေအထိရောက်အောင် တစ်နာရီကို (၂၁၉၃.၂)မိုင်နဲ့ Mach (3.3) (အသံရဲ့အမြန်နှုန်း) အထိရောက်အောင်ပျံသန်းပြခဲ့ပါတယ်။ (၁၉၉၀)အလယ်ပိုင်းကာလတွေမှာဆိုရင်လည်း Spy ဂြိုလ်တုတွေနဲ့ UAVs( ဒရုန်း (သို့) လူလိုက်ပါခြင်းမရှိတဲ့ယာဉ်) တွေကဲ့သို့သော နည်းပညာလေ့လာရေးဆိုင်ရာလုပ်ငန်းတွေအတွက် Blackbird SR-71 တွေဟာပျံသန်း မှုတွေပြုလုပ်ခဲ့ကြပါသေးတယ်။

Blackbird SR-71 လေယာဉ်တွေရဲ့ အရွယ်အစားကတော့ အလျား ၁၀၇.၄ပေခန့် ၊ တောင်ပံအကျယ် ၅၅.၆ပေ နဲ့ အမြင့် ၁၈.၅ပေ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလေယာဉ်တစီးတည်ဆောက်မှုကုန်ကျစရိတ်ကတော့ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၄သန်းဖြစ်ပါတယ်။ (၁၉၉၉)ခုနှစ်ကဆိုရင်လည်း NASA ကလေကြောင်း ဆိုင်ရာ သုသေသနလုပ်ငန်းတစ်ခုအတွက် Blackbird SR-71 ကိုအသုံးပြုပျံသန်းမှု တွေပြုလုပ်ခဲ့တဲ့မှတ်တမ်းတွေကိုလည်းတွေ့ရပါတယ်။ ယင်းနောက်ပိုင်းမှာတော့ ယနေ့ အချိန်ထိအမေရိကန်တာဝန်ရှိသူတွေဟာ Blackbird SR-71 တွေကိုအသုံးပြုခြင်းမျိုးမရှိတော့ပဲ လေကြောင်းပြတိုက် တွေအတွင်းမှာပဲ နေရာယူစေခဲ့ပါတယ်။

VIDEO

——– ———- ———–
(Zawgyi)

ကမာၻေပၚက အျမန္ဆံုးေလယာဥ္ (သုိ႔) ငွက္နက္ SR-71

စစ္ေအးတိုက္ပြဲကာလအတြင္း အေမရိကန္ေလတပ္ဟာ ကမာၻေပၚမွာအျမင့္ဆံုးနဲ႔အျမန္ဆံုးပ်ံသန္းနိုင္တဲ့ SR-71 Blackbird ေလယာဥ္ဟာတီထြင္ျပီး (၅၅)နွစ္တာလြန္ေျမာက္ခဲ့တဲ့ ယေန႔အခ်ိန္ထိလည္း ကမာၻအျမန္ဆံုးေသာေလယာဥ္အျဖစ္ရွိေနပါတယ္။ Lockheed SR-71 ကိုေတာ့(၁၉၅၀) ေနွာင္းပိုင္းကာလေတြမွာ လ်ိဳ႕ဝွက္စြာဒီဇိုင္ေရးဆြဲခဲ့ျပီးအာကာသအစြန္ပိုင္းေနရာေတြ အထိပ်ံသန္းမႈေတြျပဳလုပ္နိုင္ဖို႔ထုတ္လုပ္ခဲ့တာပါ။

ယေန႔အခ်ိန္ထိ SR-71 Blackbird ဟာ အလ်ားလိုက္ပ်ံသန္းမႈ နဲ႔ အျမင့္ဆံုးပ်ံသန္းမႈေတြမွာ အေကာင္းဆံုးေသာစံခ်ိန္တင္ မွတ္တမ္းကိုပိုင္ဆိုင္ထားဆဲျဖစ္ျပီး သူစံခ်ိန္ကိုခ်ိဳးနိုင္တဲ့တိုက္ေလယာဥ္ေပၚထြက္လာျခင္ းမရိွေသးတာကိုေတြ႔ရပါတယ္။ ေကာင္းကင္ကိုပ်ံတက္တဲ့ယာဥ္ေတြအနက္မွာေတာ့ ဒံုးပ်ံေတြကလြဲရင္ SR-71 Blackbird ဟာ အျမန္ဆံုးေလယာဥ္ျဖစ္ပါတယ္။

SR-71 Blackbird ဟာ စပိုင္ေလယာဥ္အမ်ိဳးအစားျဖစ္ျပီး ရန္သူနယ္ေျမ အတြင္းဝင္ေရာက္ကာ ရန္သူေတြရဲ့ပစ္ခ်တာမ်ိဳးမျပဳ လုပ္နိုင္ေအာင္ျမင့္မားတဲ့နည္း ပညာကိုအသံုးျပဳထားတာပါ။ ယခုခ်ိန္မွာဆိုရင္ေတာ့ SR-71 Blackbird ရဲ့တာဝန္ေတြကို ဒရုန္းနဲ႔ satellite ေတြကတာဝန္ယူေဆာင္ရြက္လ်က္ရိွေနတာကိုေတြ႔ရပါတယ္။

အနက္ေရာင္ကာလာနဲ႔ငွက္တစ္ေကာင္သ႑ာန္ဒီဇိုင္းေရးဆြဲထားတာေၾကာင့္ Blackbird လို႔အမည္ေျပာင္ရထားတဲ့ SR-71 ဟာအနက္ေရာင္ကို္ယ္ထည္ေၾကာင္းေတြဟာ ေတာက္ေျပာင္ေနျပီး ယင္းကာလကေတာ့ ဘယ္ေလယာဥ္နဲ႔မွမတူတဲ့ဒီဇိုင္းပံုစံျဖစ္ပါ တယ္။ (၁၉၅၀)ခုနွစ္ေလာက္က ဒီဇိုင္းထြင္တည္ေဆာက္ခဲ့ေပမဲ့ SR-71ဟာအနာဂက္ရဲ့ ေခတ္လြန္ယာဥ္တစ္စီးနဲ႔တူတယ္ဗ်လို႔ ေလယာဥ္သမိုင္းပညာရွင္လည္းျဖစ္ Blackbird ရဲ့ဒီဇိုင္း နဲ႔ဖြံျဖိဳးမႈအေၾကာင္းကိုေရးသားခဲ့သူ Merlin က တယ္လီဖုန္းအင္တာဗ်ဴးတစ္ခုမွာေျဖၾကားခဲ့တာရွိပါတယ္။

SR-71 ရဲ့ကို္ထည္ခ်ိဳးထားတာေတြ၊ေလယာဥ္ေတာင္ပံေနရာပံုေဖာ္ ထားတာေတြဟာ စက္မႈပိုင္းထက္ ဇီဝနည္းပညာပိုင္းပိုဆန္ပါတယ္။ အမွန္လည္း SR-71 ဟာသမရိုးက်ေလယာဥ္ေတြနဲ႔မတူတဲ့ ကမာၻအျမန္ဆံုးေလယာဥ္အျဖစ္ရွိေနခဲ့တာပါ။ (၁၉၆၀)ခုနွစ္ေမလအတြင္းမွာေတာ့ အေမရိကန္ရဲ့ U-2 စပိုင္ေလယာဥ္ဟာ ဆိုဗီယက္ ေလပိုင္နက္အတြင္းဝင္ေရာက္ျပီး ေကာင္းကင္ဓာတ္ပံုေတြရိုက္ကူးေနတုန္းမွာပစ္ခ်ခံခဲ့ရ ပါတယ္။ အေစာပိုင္းမွာေတာ့ အေမရိကန္အစိုးရဘက္က ယင္းေလယာဥ္ဟာ မိုးေလဝသေလ့လာေရးေလယာဥ္ျဖစ္တယ္လို႕အေၾကာင္းျပခဲ့ေပမဲ့ ဆိုဗီယက္ဘက္ကဖမ္းဆီးရ မိတဲ့ေလယာဥ္မွဴးနဲ႔ ေလယာဥ္မွာတပ္ဆင္ထားတဲ့ေထာက္လွမ္းေရးပစၥည္းေတြကို ရိုက္ကူးထားတဲ့ဓာတ္ပံုေတြျပသခဲ့ခ်ိန္မွာေတာ့ အေမရိကန္ဟာကမာၻအလယ္မွာအရွက္ကြဲခဲ့ရပါတယ္။

ယင္းျဖစ္ရပ္ဟာ အေမရိကန္နဲ႔ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုအၾကားစစ္ေအး တိုက္ပြဲအရွိန္ကိုျမွင့္သြားေစခဲ့အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအတြက္သူတို႕ရဲ့ေလေၾကာင္း ကေနေထာက္လွမ္းတဲ့စြမ္းရည္ကိုတပ္လွန္႔လိုက္သလိုျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။ စစ္ေအးတိုက္ ပြဲကာလအတြင္း အေမရိကန္အစိုးရရဲ့အဓိကအဖြဲ႔ စီအုိင္ေအ က ရန္သူေလတပ္ရဲ့ ရန္ကေနကာကြယ္ဖို႔ ေျမျပင္အထက္ေပ(၉၀၀၀၀) ေလာက္ကေန ျမန္နႈန္းျမင့္အရွိန္နဲ႔ ေမာင္းနွင္နိုင္တဲ့ေလယာဥ္ကို ဖန္တီးဖို႔ အေမရိကန္အစိုးရထံေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။

အေမရိကန္ရဲ့နည္းပညာျမင့္ေလယာဥ္ကိုဖန္တီးဖို႔ဒီဇိုင္းေရးဆြဲေပးခဲ့သူကေတာ့ ကမာၻ႔အဆင့္ထိပ္တန္းေလယာဥ္ဒီဇိုင္းပညာရွင္တစ္ေယာက္လည္းျဖစ္၊ Lockheed လ်ိဳ႕ဝွက္ေလယာဥ္ တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းကအင္ဂ်င္နီယာတစ္ေယာက္လည္းျဖစ္တဲ့ Clarence “Kelly” Johnson ဆိုသူ ျဖစ္ပါတယ္။ Blackbird ရဲ့သမိုင္းေၾကာင္းကိုေရးသားခဲ့သူ မာလင္ရဲ့အဆိုအရေတာ့ ဒီလူ (Johnson) ကအရာတိုင္းကိုဖန္တီးနိုင္တဲ့သူဗ်။ေကာင္းကင္ပ်ံတက္တဲ့ နည္းပညာျမင့္ယာဥ္အားလံုးကိုေပါ့ သူေသဆံုးတဲ့ (၁၉၉၀) ျပည့္နွစ္မွာပဲ သူဒီဇိုင္းေရးဆြဲခဲ့တဲ့ Blackbird ကိုအေမရိကန္အစိုးရက ပထမဆုံးအႀကိမ္ အနားေပးခဲ့ပါတယ္။

Blackbird ေလယာဥ္အမ်ိဳးအစားရဲ့မူလပင္ရင္းေလယာဥ္က (၁၉၆၂)ခုနွစ္ကထုတ္လုပ္ တဲ့ A-12 ေလယာဥ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ A-12s အမည္နဲ႔(၁၃)စီးအထိလ်ဳိ႕ဝွက္ထုတ္လုပ္ခဲ့ကာ စီအုိင္ေအ ရဲ့ေထာက္လွမ္းေရးလုပ္ငန္းေတြမွာပါဝင္ေစခဲ့ပါတယ္။ယင္းေလယာဥ္ေတြ ကိုတစ္နာရီမိုင္(၂၀၀၀)ထက္ပိုျမန္ေအာင္ဖန္တီးထားတာေၾကာင့္ ေလထုအလႊာရဲ့ ပြတ္တိုက္မႈေတြအရ ပံုမွန္ေလယာဥ္ဆိုရင္ေတာ့ အရည္ေပ်ာ္သြားမွာပါ။

ဒါေၾကာင့္ေလယာဥ္ေတြရဲ့ကိုယ္ထည္ကို သတၳဳထက္ပိုမိုေပါ့ပါးျပီးအပူခ်ိန္ျမင့္မားမႈဒဏ္ကိုခံနိုင္တဲ့ တိုက္ေတနီယမ္နဲ႔ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ တိုက္ေတနီယမ္ဟာယင္းကာလကအေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကထုတ္လုပ္တာမွန္ေပမဲ့ မလံုေလာက္တဲ့အတြက္ အစိုးရကအျခားေသာ ကုမၸဏီေတြက တစ္ဆင့္ခံဝယ္ယူခဲ့ရတဲ့အထိကိုျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမ်ိဳးဆက္အျဖစ္ အေစာပိုင္းထုတ္ေဝတဲ့ A-12 ေလယာဥ္ေတြဟာေဆးသုတ္ထားျခင္းမရွိပဲ ေငြေရာင္သတၳဳကိုယ္ထည္အတိုင္း သာထားရွိခဲ့ပါတယ္။

(၁၉၆၄)ခုနွစ္ေရာက္ခ်ိန္မွသာေလယာဥ္ကို အနက္ေရာင္ေဆး သုတ္ခဲ့ပါတယ္။အေၾကာင္းကေတာ့ အပူကိုထိေရာက္စြာစုပ္ယူျပီး အပူထုတ္လႊတ္နိုင္တဲ့ အနက္ေရာင္ေဆးသုတ္ထားျခင္းျဖင့္ ေလယာဥ္ေဘာင္တစ္ခုလံုးရဲ့အပူခ်ိန္ကိုေလ်ာ့ခ် နိုင္မွာျဖစ္တဲ့အတြက္ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အနက္ေရာင္ေဆးသုတ္ထားတဲ့ A-12 ေလယာဥ္ဟာ Blackbird ဆိုျပီးျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

A-12 ေလယာဥ္အမ်ိဳးအစားေတြနဲ႕နွာေခါင္းပိုင္းမွလြဲျပီးအားလံုးတူညီတဲ့ေလယာဥ္ေတြကိုေတာ့ YF-12 လို႔ေခၚပါတယ္။ (၁၉၆၄)ခုနွစ္မွာဆိုရင္အေမရိကန္သမၼတ လင္ဒန္ဂြ်န္ဆင္ဟာ အေမရိကန္ေလတပ္မေတာ္ကထုတ္လုပ္တဲ့ YF-12 ေလယာဥ္ကိုထုတ္ေဖာ္ျပသခဲ့ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ M-12 လို႔ အမည္ေပးထားတဲ့ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္ အမ်ိဳးအစားေတြကိုအေမရိကန္ပညာရွင္ေတြကဆက္လက္ထုတ္လုပ္ခ့ဲေပမဲ့ (၂)စင္းသာတည္ေဆာက္ျပီးခ်ိန္မွာတင္ မေတာ္တဆမႈတစ္ခုေၾကာင့္ သူရဲ့ပင္မေလယာဥ္က ေလယာဥ္မွဴးေသဆံုးသြားတာေၾကာင့္ ယင္းထုတ္လုပ္မႈစီမံကိန္းဟာ (၁၉၆၆)ခုနွစ္မွာ ရပ္နားခဲ့ရပါတယ္။

A-12 ေလယာဥ္မ်ိဳးဆက္ရဲ့ေနာက္ဆံုးမ်ိဳးဆက္အျဖစ္ထုတ္လုပ္တဲ့ ယာဥ္ကေတာ့ SR-71 ျဖစ္ျပီး (၁၉၆၄)ခုနွစ္၊ဒီဇင္ဘာ(၂၂)ရက္ေန႔မွာစတင္ပ်ံသန္းမႈ ေတြျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ SR-71 ဟာအေမရိကန္ေလတပ္အတြက္ နွစ္ေပါင္း(၃၀) ေက်ာ္ ၾကာေအာင္ေထာက္လွမ္းေရးဆိုင္ရာတာဝန္ေတြထမ္းေဆာင္ခဲ့ျပီးစုစုေပါင္း (၃၂)စင္းအထိတည္ေဆာက္ခဲ့ပါတယ္။ Blackbird ရဲ့မူရင္းမ်ိဳးဆက္အားလံုးစုစုေပါင္းဆိုရင္ေတာ့ စင္းေရေပါင္း (၅၀) ေလာက္အထိကိုရွိခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

SR-71 ရဲ့ျမန္နႈန္းျမင့္စြမ္းရည္ေတြေၾကာင့္ ရန္သူရဲ့ေရဒါေတြကေနရွာေဖြနိုင္ဖို႔အလြန္ခဲယဥ္းပါတယ္။ ရန္သူေလယာဥ္ပစ္လက္နက္ေတြမေရာက္နိုင္တဲ့အကြာအေဝးကေန ပ်ံသန္းနုိင္ျခင္း၊ ဒံုးက်ည္ထက္ပိုမိုျမန္ဆန္ေနျခင္း၊ေရဒါေတြဖမ္းယူနိုင္ဖို႔ခက္ခဲျခင္းေတြေၾကာင့္ Blackbird SR-71 ေတြဟာရန္သူနယ္နိမိတ္အတြင္းေတြအထိဝင္ေရာက္ျပီး ေထာက္လွမ္းေရးလုပ္ငန္းမ်ားစြာကိုျပဳလုပ္နိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ Blackbird SR-71 ေတြရဲ့မွတ္တမ္း မွာရန္သူဘက္က ပစ္ခ်လို႔ပ်က္စီးခဲ့ရတယ္လို႔တစ္ခါေတာင္မရိွခဲ့ဖူးတာကိုေတြ႔ရမွာျဖစ္ ျပီး ထုတ္လုပ္တဲ့(၃၂)စင္းအနက္က (၁၂)စင္းကေတာ့ မေတာ္တဆမႈေတြေၾကာင့္ ပ်က္က်ခဲ့ရတာျဖစ္ပါတယ္။

Blackbird SR-71 ေတြဟာ ပ်ံသန္းမႈတစ္ၾကိမ္ျပဳလုပ္ဖို႔ လူ အမ်ားၾကီးလိုအပ္ျပီး ပ်ံသန္းမႈနည္းလမ္းေတြဟာလည္းရႈပ္ေထြးပါတယ္။ ယင္းေလယာဥ္ေတြဟာ ဒံုးက်ည္လႊတ္တင္ေရးအစီစဥ္ေတြနဲ႔ အာကာသလုပ္ငန္းစဥ္ေတြအထိ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္နိုင္ၾကပါတယ္။ အလြန္ျမင့္မားတဲ့အျမင့္မွာပ်ံသန္းရတာေၾကာင့္လည္း Blackbird SR-71 ရဲ့ေလယာဥ္မွဴးေတြဟာ အာကာသယဥ္မွဴးဝတ္စံုေတြကို ဝတ္ဆင္ရသလို အခ်ိန္အလြန္ၾကာတဲ့စစ္ဆင္ေရးေတြမွာဆိုရင္ ေလယာဥ္ခန္းဟာအလြန္ ပူျပင္းလာတာေၾကာင့္ ဖန္နဲ႔ျပဳလုပ္ထားတဲ့ေသာက္စရာခြက္ေတြကိုေတာင္ အသံုးျပဳရျခင္းမရွိပါဘူ။

Blackbird SR-71 ေတြဟာ ဆိုဗီယက္ရဲ့ေလေၾကာင္းပိုင္နက္အတြင္းကိုေတာ့ တစ္ၾကိမ္မွ ဝင္ေရာက္ပ်ံသန္းဖူးတဲ့မွတ္တမ္းမရွိခဲ့ပါဘူး။ ဒါကလည္း (၁၉၆၀) ျဖစ္စဥ္အျပီးမွာ အေမရိကန္အစိုးရက ပိတ္ပင္ခ့ဲ့လို႔လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ စစ္ေအးတိုက္ပြဲကာလအတြင္းမွာေတာ့ Blackbird SR-71 ေတြဟာ အေမရိကန္စစ္တပ္အတြက္ အလြန္အေရးပါတဲ့ေထာက္လွမ္းေရးယာဥ္ေတြျဖစ္ခဲ့ျပီး အေရွအလယ္ပိုင္း၊ဗီယက္နမ္နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားနုိင္ငံတြင္းကိုေတာ့ ဝင္ေရာက္ေထာက္လွမ္းမႈေတြျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

(၁၉၇၆)ခုနွစ္မွာေတာ့ Blackbird SR-71 ေတြဟာ စံခ်ိန္မွတ္တမ္းတစ္ခုအျဖစ္ အျမင့္ ေပ (၈၅၀၆၉) ေပအထိေရာက္ေအာင္ တစ္နာရီကို (၂၁၉၃.၂)မိုင္နဲ႔ Mach (3.3) (အသံရဲ႕အျမန္ႏႈန္း) အထိေရာက္ေအာင္ပ်ံသန္းျပခဲ့ပါတယ္။ (၁၉၉၀)အလယ္ပိုင္းကာလေတြမွာဆိုရင္လည္း Spy ျဂိဳလ္တုေတြနဲ႔ UAVs( ဒရုန္း (သို႕) လူလိုက္ပါျခင္းမရွိတဲ့ယာဥ္) ေတြကဲ့သို႔ေသာ နည္းပညာေလ့လာေရးဆိုင္ရာလုပ္ငန္းေတြအတြက္ Blackbird SR-71 ေတြဟာပ်ံသန္း မႈေတြျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါေသးတယ္။

Blackbird SR-71 ေလယာဥ္ေတြရဲ႕ အရြယ္အစားကေတာ့ အလ်ား ၁၀၄ေပခန္႔ ၊ ေတာင္ပံအက်ယ္ ၅၅.၆ေပ နဲ႔ အျမင့္ ၁၈.၅ေပ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေလယာဥ္တစီးတည္ေဆာက္မႈကုန္က်စရိတ္ကေတာ့ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၄သန္းျဖစ္ပါတယ္။ (၁၉၉၉)ခုနွစ္ကဆိုရင္လည္း NASA ကေလေၾကာင္း ဆိုင္ရာ သုေသသနလုပ္ငန္းတစ္ခုအတြက္ Blackbird SR-71 ကိုအသံုးျပဳပ်ံသန္းမႈ ေတြျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့မွတ္တမ္းေတြကိုလည္းေတြ႔ရပါတယ္။ ယင္းေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ယေန႔ အခ်ိန္ထိအေမရိကန္တာဝန္ရွိသူေတြဟာ Blackbird SR-71 ေတြကိုအသံုးျပဳျခင္းမ်ိဳးမရွိေတာ့ပဲ ေလေၾကာင္းျပတိုက္ ေတြအတြင္းမွာပဲ ေနရာယူေစခဲ့ပါတယ္။

https://edition.cnn.com/style/article/sr-71-blackbird-spy-plane-design/index.html